マルタを読む（223）

La frunto de la serioza matrono kovriĝis per densaj nuboj, la "S" en la nomo de Swicka, elirante el la buŝo de sinjorino Szwejc, siblis tre akre. 

　真面目な婦人のひたいは暑い雲で覆われ、スウィツカの「S」がシュヴァイク婦人の口からとても鋭く響いた。

La pli junaj laboristinoj kaŝe interŝanĝis rigardon.  La vizaĝesprimo kaj voĉsonado de la estrino ne promesis agrablajn aferojn. 

　若い女工たちはそっと目配せをしあった。女主人の表情と声は上機嫌さを約束してはいなかった。

Unu el ili diris mallaŭte: 

　彼らの一人が言った。

--- Estos kriado! 

　泣き叫ぶわね！

--- Eble ŝi forpelos ŝin? --- demandis alia ankoraŭ pli mallaŭte. 

　多分彼女を追い出すかしら？　もうひとりが小声で訊いた。

--- Oho? --- diris tria plej mallaŭte: --- ŝi nun eble jam eĉ ne timas tion! 

　ああ？　また別の一人がもっと小声でいった。彼女は今そのことを恐れてもいないわ！

Nun en la kudrejon eniris Marta.  Ŝia vizaĝesprimo en tiu tago estis tia, ke jam ĝi sola povus turni sur ŝin la rigardojn de ĉiuj ĉeestantaj personoj, se tiuj rigardoj jam sen tio ne estus preparitaj, por observi ŝin scivole.  Ŝiaj okuloj estis ĉirkaŭitaj de malhelaj rondoj, la pupiloj estis kvazaŭ malvivaj.  Sur la kaviĝintaj vangoj estis makuloj de sanga ruĝo, la brovojn dividis profunda sulko.  Enirante, ŝi levis la pezajn, ŝvelintaj palpebrojn kaj renkontis dekkelke da rigardoj fiksitaj sur ŝi.  Ŝi ne aperigis tamen miron nek ian alian senton, ŝi demetis la tukon for de la kapo kaj, preninte la laboraĵon, kiu kuŝis jam preparita sur ŝia tablo, silente sidiĝis.  Ŝiaj manoj tremis kvazaŭ en febro, kiam ŝi disvolvis la tolon kaj enkudriligis fadenon.  Ŝi klinis malalte la kapon, kiun en tiu tago ĉirkaŭkovris iom senordaj harligoj, kaj ŝi enprofundiĝis en sian laboron.  Ŝia mano tremanta kaj ruĝa de malvarmo rapide leviĝadis kaj malleviĝadis kvazaŭ laŭtakte de ia febra kapturna penso.  Ŝi spiris rapide kaj malfacile, kelke da fojoj ŝi malfermis la lipojn, por kapti aeron, kiu videble mankis al ŝia brusto.  Ĉe la ronda tablo du tondiloj sonis akre kaj tirate. 

　縫製所にマルタが入ってきた。この日の彼女の表情はその場にいた人たちが好奇の目で見ようとすることはないにしても、全ての人たちの注目を集めるような様子だった。彼女の目を暗い環が取り巻き、瞳は死んだようだった。窪んだ頬には血のようなシミがあり眉毛の間には深い皺が刻まれていた。部屋に入って彼女は重い腫れ上がった瞼ををあげ、彼女をじっと見つめる数十の視線に出会った。彼女はしかし驚きもせず平然として頭から布を取り、既に自分の机の上に準備された仕事道具を手に取って静かに座った。彼女が布を広げ、針に糸を通した時、彼女の手は熱でもあるように震えていた。この日は少々乱れて束ねられた髪の頭を下げ、仕事に集中した。彼女の震えている寒さで赤くなった手はあたかも熱で眩暈がするような思考の拍子に合わせるように上下した。彼女は早く困難に呼吸した。彼女は明らかに胸の中に不足している空気を取り入れるために何度か口を開いた。丸いテーブルのところで２つのハサミが鋭く引かれるように響いていた。

Sinjorino Szwejc el sub la okulvitroj ĵetadis sur la ĵus venintan laboristinon flankajn rigardojn.  La anguloj de ŝiaj plenblovitaj lipoj havis formon, kiu divenigis malbonan humoron.  Ŝi ĉesis tranĉi kaj, ne ellasante la tondilon el la sulkabundaj fingroj, diris per tirata tono kaj obtuza voĉo: 

　シュヴァイク夫人は眼鏡の下から今入ってきた女工を横目で見ていた。彼女の一杯に膨らんだ唇の角は不機嫌さを思わせた。彼女は切るのをやめて、シワだらけの指からハサミを離さずに引きずるような調子の鈍いこえで言った。

--- Sinjorino Swicka ne estis ĉe ni hieraŭ. 

　スウィツカさん、昨日は来ませんでしたね。

マルタを読む（223）

Li alproksimiĝis, sekve li ravis.  Li ekrigardis, sekve li venkis.  Nek li, nek iu el tiuj, kiuj lin konas, supozas, ke povus esti alie.  La gloro de la brava junulo kreskas; la reputacio de la malriĉa virino dronas.  En la krono, kiu ornamas lian gajan kapon, elkreskas nova folio de laŭro, sur ŝia malgaja frunto aperas makulo...  Tia estis la gaja Aleĉjo, unu el multaj...  Lia nura alproksimiĝo kompromitis virinon, interparolo kun li estis por ŝi dekreto de malhonoro…　

　彼は近づき、魅了した。彼は見つめて、そして勝利した。彼も、また彼を知る誰かでもそれ以外ではあり得ないだろうと思っている。勇敢な若者の栄光は大きくなり、貧しい女性の評判は沈下する。彼の陽気な頭を飾る冠には月桂樹の新しい葉が成長し彼女の沈んだ額にはシミが現れる…　陽気なアレーチョはそのような男であり、多くの者たちの一人であった。彼が単に近づくだけで女性を危険にさらし彼との会話は彼女にとって恥辱の宣告であった。

Sinjorino Szwejc havis tri filinojn kaj kelke da junaj nepinoj, sekve ŝi konis Alecĵon.  Li vizitadis ŝian domon, kaj ŝi eĉ mem rakontadis, ke unu el la fraŭlinoj Szwejc, tiu, kiu kune kun la patrino okupiĝadis per altranĉado, pro li perdis fianĉon.  Ĉar kvankam ŝi estis malbela, tamen, havante beletan figuron kaj lertan langon, ŝi iam turnis sur sin la okulon de la sinjoro de la kreitaĵoj.  Ne estas do mirinde, ke kaŭze de tiaj cirkonstancoj, sinjorino Szwejc alŝovis siajn okulvitrojn proksime al la okuloj kaj rapide almetis la vizaĝon al la fenestra vitro, kiam ŝi unu matenon ekvidis, ke unu el ŝiaj laboristinoj pasas la korton en akompano de la nevenkebla Aleĉjo.  La knabinoj en ŝiritaj vestoj kun flavaj vizaĝoj kaj senkoloriĝintaj kokardoj en la haroj, ankaŭ ĵetis flankajn rigardojn tra la fenestrojn, per la okuloj kaj la fingroj ili sendadis al si reciproke signojn de interkompreniĝo kaj ridetadis.  Ĉion ĉi tion rimarkis ankaŭ la filino de sinjorino Szwejc, kiu staris apud la ronda tablo.  Ŝi leviĝis sur la piedfingroj kaj ĵetis rigardon tra la fenestron.  De la loko, sur kiu ŝi staris, ŝi povis vidi la malgrandajn lipharojn kaj la barbeton de Aleĉjo... sed la lipharoj kaj la barbeto estis liaj... ŝi sentis, ke ŝin kaptis impreso kaj rememoroj.  Ŝi elstreĉis ankoraŭ pli la kolon, kaj nun ŝi ekvidis nigran lanan tukon, kiu kovris tute sendube kapon virinan. 

　シュヴァイク夫人には３人の娘と何人かの若い孫娘がいたので、彼女はアレーチョを知っていた。彼は彼女の家をよく訪れていたし、彼女自身でも母親と一緒に裁断の仕事をしているシュヴァイクの娘たちのひとりが彼のせいで婚約者を失ったことを語っていた。その娘は醜かったが、少し姿が良く、口も達者だったのでこの人々の主人の目を向けさせたのだった。したがってそのような条件のもとで、シュヴァイク夫人がある朝彼女の女工たちのひとりがこの無敵のアレーチョに従われて中庭を歩いているのを見てメガネをかけて急いで窓ガラスに顔をつけたのは驚くべきことではなかった。破れた服を着て黄色い顔をしている髪に色褪せたリボンをつけた娘たちも窓を通して横目で見て、目や指でお互いに了解の合図を送り合い微笑んだ。これらのことに円テーブルの横に立っていたシュヴァイク婦人の娘も気がついた。彼女は爪先立ちして窓を通して視線を投げた。彼女の立っているところから彼女はアレーチョの小さな口髭と短い顎髭を見ることができた。あの口髭と顎髭は彼のものだ、彼女は感銘と思い出が自分を捉えるのを感じた。彼女は首を一層伸ばした、そして今や黒い羊毛の布を見た。それは女性の頭を覆っているに違いなかった。

--- Panjo! --- kun kiu el la laboristinoj iras sinjoro Aleksandro?  Sinjorino Szwejc forigis sian vizaĝon de la fenestra vitro. 

　お母さん！　アレクサンドロさんと歩いているのは女工の中の誰なの？　シュヴァいく夫人は窓ガラスから顔を離した。

--- Kun sinjorino Swicka, --- ŝi diris, alproksimiĝante al la tablo. 

　スウィツカさんね。彼女はテーブルに近づきながら言った。

マルタを読む（222）

La sinjoro de la kreitaĵoj marŝas sur strato de granda urbo, flekseblan bastoneton li svingas kiel sceptron.  Brilas sur lia kapo la ĉapelo, brilas sur la manoj la gantoj kun duobla kunkudro, brilas sur la brusto ora ĉeneto kaj balanciĝas gracie sur la malluma fono de la surtuto, kiun pretigis la dignaj manoj de la plej granda tajloro Chabou.  Kia majesto!  Li kantetas duonvoĉe kanteton el La Bela Heleno, kaj penetremajn rigardojn li ĵetas ĉirkaŭen.  La randon de la ĉapelo li ofte ektuŝas per la mano, ĉiujn li salutas, ĉiuj lin salutas, ĉiujn li konas, ĉiuj lin konas.  Kia digna socia pozicio!  Li interrompis sian kantetadon, li etendas la kolon, kaj la piedon* li haltigas en la aero simile al ĉashundo, kiu ekflaris ĉasaĵon, li streĉas la rigardon, li ridetas...  Tie sur la angulo de la strato preterpasis bela buŝeto, eklumis blanka vizaĝeto, ekbriletis nigraj okuletoj...  Antaŭen! kuru kaj pelu!  Singarde! la ĉasaĵo estas jam proksime! oni devas kiel eble plej rapide ĝin ĉirkaŭbari, ĉar ĝi povus formalaperi!  Li aliras de flanke, li levetas la ĉapelon, li faras saluton plej respektan (ho, ironio!) kaj per voĉo, plene kopianta la hieraŭ sur la scenejo aŭditan voĉon de Pariso, li demandas: ĉu vi permesas, sinjorino, ke mi vin akompanu?  Se ŝi permesas, li iras kun ŝi.  Se ŝi ne permesas, li iras ankaŭ.  Ĉu li ne estas sinjoro de la kreitaĵoj?  Dum la irado li renkontas konatojn (li havas da ili tiom, kiom la maro havas da gutoj da akvo), li palpebrumas petole kaj montras per la okuloj la akompanatinon.  De tempo al tempo la koro kun pligrandigita forto batas en lia brusto: tio estas la unuaj ektremoj de vekiĝanta papilia amo aŭ eble la ĝojo de triumfo; plej ofte ambaŭ kune.  Ĉiufoje kiam ĉi tiu sinjoro de la kreitaĵoj ekvidas belan aŭ eĉ beletan ekzempleron de virina vizaĝo, li ĵuras al ĉiuj kaj antaŭ ĉio al si mem, ke li estas furioze, morte enamiĝinta.  Li faras tion kun plena sincera kredo.  Lia koro estas vulkano, kiu eksplodas kelke da fojoj en tago.  Krom tio li sentas bone, ke la okuloj de la homoj sekvas kun intereso la novan epizodon de la granda epopeo de lia vivo.  Tiuj homaj okuloj tiel kutimis vidi lin nevenkebla, ke tuj de la unua paĝo ili divenas, ke sur la lasta ili trovos venkon! 

　人々の主人が柔らかい杖を笏のように振りながら大都会の通りを歩いていた。彼の頭には帽子が輝き手には二重縫いの手袋が輝き胸には金の鎖が輝いて最も有名な仕立て職人であるチャボウの品のある手で仕上げられた外套の暗い地の上に優雅に揺れていた。なんと堂々としていることか！　彼は美しきエレーヌの歌を小声で歌い、見抜くような眼差しを周囲に投げていた。彼はしょっちゅう帽子の縁を手で触り、誰にでも挨拶をし、誰もが挨拶を彼に返した。誰をも彼は知っていたし、誰もが彼を知っていた。何という立派な社会的地位！　彼は歌うのをやめて獲物の匂いを嗅いだ猟犬のように首を伸ばして片足を上げて立ち止まった。彼は目を凝らし、微笑んだ…

*la piedon：単数に注意。・・・両足を空中に停めることはできない訳だが。

　通りの片隅では美しい唇が通り過ぎ白い顔が光り黒い目が輝いた。前へ！　走れ、追え！　注意深く！　獲物は近い！　できるだけ早く囲い込まねばならない、なぜならそれは消えてしまうかもしれないから！　彼は横から近寄り、帽子を少し上げて最も敬意を持った挨拶をした（なんという皮肉）、そして昨日舞台で聴いたパリーソの声をそっくり真似て訊いた：奥さん、お供させていただいてよろしいでしょうか？　もし彼女が許せば彼は一緒に歩くし、許さなくてもやっぱり一緒に歩くのである。彼は人々の主人なのだ。彼が歩いている間に知人（彼は滴る水が大海になるほど多くの知人がいるのだ）に出会うと悪戯っぽく目配せして同行している女性を示すのである。時々彼の胸で心臓が強く高鳴るが、それは目覚めたうつり気な愛の震えであるか、おそらくは勝利の喜びであり、大抵はその両方であった。この人々の主人は美しい、あるいは少し美しい女性の顔を見るといつでも、誰にでも、何よりも自分自身に、自分が激しく死ぬほど恋焦がれていると宣言する。彼はそれを全く真剣に信じているのである。彼の心は1日に何度も噴火する火山のようなものである。その他、人々の目は彼の人生の叙事詩の新しいエピソードに興味を持ってついてくると彼は感じている。そのような人の目は彼を無敵と見ることに慣れていて最初のページですぐに最後のページには勝利を見るであろうとわかってしまうのだ。

マルタを読む（221）

Ĉiuj grandaj urboj ĝenerale kaj precipe Varsovio posedas en sia mezo ian nombron da viroj diversaĝaj, kiuj havas perfekte fiksitan kaj larĝe faman reputacion de glutantoj de virinaj koroj kaj ruinigantoj de virina honoro.  Tiuj homoj, tuj depost la momento, kiam la patrinonaturo aperigas sur ilia supra lipo la unuan lipharan lanugon, ĝis la momento kaj ofte eĉ post la momento, kiam la komuna patrino ornamas al ili la kapon per blanketa prujno de grizhareco, faras al si kvazaŭ profesion kaj ĉiutagan okupon el admirado de virinaj ĉarmoj, admirado platona, kie oni alie ne povas, admirado ne platona ĉie, kie oni povas.  Ili estas ordinare homoj tre agrablaj, viglaj, spritaj, gajaj, komplezemaj, en societoj ili estas tre dezirataj, en kolegaj rondetoj ili estas admirataj.  Ili ofte havas koron ne sole senteman, sed ankaŭ bonan; intence kaj kun antaŭpretigita plano ili neniel volus malutili al iu; kaj se ili tamen ofte kaŭzas malprofitojn, menso malsevera kaj bone ilin komprenanta ne povas sen maljusteco apliki al ili aliajn vortojn krom la evangelia: Dio, pardonu ilin, ĉar ili ne scias, kion ili faras!  Cetere, konsiderinte la ordinarecon de la apero, kiun ili per si prezentas, konsiderinte ĉion, kion ili ordinare plenumas kaj kion ili ordinare atingas en la vivo kaj en la socia graveco, tio estas ĝenerale figuretoj, kiuj havas tre malgrandan signifon en la socio kaj por la socio, ili estas bagatelaj ŝaksoldatoj, sur la granda ŝaktabulo de la homaro, mikroskopaj insektetoj, kiuj glitas libere sur la por aliaj tro malglata ŝelo de la vivo.  Sekve, konsiderante ilian malgrandecon, oni povus ĉe la prijuĝado de la sociaj aperoj tute preterpasi tiujn gajajn sensignifulojn, aŭ eĉ kun rideto apliki al ili tiun faman ekkrion de la poeto pri la mizera lanugo, se ĉi tiu mizera lanugo, ĉi tiuj eterne moviĝantaj ŝaksoldatetoj, ĉi tiuj eterne gajaj senkulpaj insektetoj ne estus mortige danĝeraj por certa klaso da homaj estaĵoj.  Ĉi tiu klaso estas la malriĉaj virinoj.  Ni ne parolas jam eĉ pri la koroj, ĉar la koroj ĉe la tiel nomata bela sekso estas ĉiam tre sentema kaj samtempe tute sendefenda loko, tute egale ĉu ili troviĝas sub silkaj aŭ sub lanaj kaj katunaj talivestoj; plej granda bagatelaĵo povas ilin vundi, plej granda bagatelaĵo* povas ilin venki.  De tio venas la doloroj kaj plendoj, larmoj kaj ĝemoj, ŝirado de haroj kaj grincado de dentoj egale en la salonoj kaj en la subtegmentoj.En ĉi tiu rilato inter tiuj petolistoj ekzistas tiel grandaj potenculoj, ke ofte sen longa penado, iafoje eĉ sen intenco, per la sola alproksimiĝo, per kelke da paŝoj faritaj apud la virino, per kelke da rigardoj ĵetitaj sur ŝin, ili mortigas ŝian bonan reputacion, ili kreas en la kapoj de la homoj malbonajn suspektojn.  Tio estas agrabla frukto de ilia bone fortikigita kaj larĝe fama gloro; agrabla efektive por ili, ĉar ĝi montras antaŭ la mondo ilian vere viran energion, la grandegan potencon de ilia influo en la mondo, la grandegan abundon da impresoj, kiujn ili ricevas kaj ricevigas, kaj da plenumataj faroj; sed eble ne tre agrabla por tiuj, sur kiujn okaze falas la rigardo de la sinjoro de la kreitaĵoj... 

　全ての大都市には普通、とりわけワルシャワの真ん中には女性の心を貪り女性の名誉を破壊するという完全に固定され広く知られた評判を持ついろんな年代の男たちが一定数いるものである。そのような男たちは母なる自然がその上唇の上に口髭の最初の産毛をはやさせた時から共通の母親が彼の頭をごま塩の白っぽい霜で飾る時まで、しばしばその後まで、女性の魅力の称賛、他にやりようのないところでは精神的な称賛、できるところではどこでも精神的でない賞賛をあたかも自分の職業であり毎日の仕事であるかのようにしている。彼らは普通とても感じがよく活発で気の利いた、陽気で親切な人であり、社会では必要とされ仲間達の間では称賛される。彼らは単に感じ易いだけでなく良い心を持っている。意図的にかつあらかじめ準備された計画で誰かに害をなそうとは決して考えない。しかしながらもし彼らがしばしば不利益をもたらすとすれば寛容でかつ彼らをよく理解しようとする心は公平に見て彼らに次の福音書の以外の言葉を与えることはできない：神よ彼らを許したまえ、彼らは、何をしているのか自分でわからないのです！　彼ら自身で示すその出現の一般性、彼らが普通やり遂げることと彼らの人生と社会的な重要さの中で一般的に到達することの全てを考慮すると、社会にとって彼らは人類の巨大な将棋盤の上の取るに足りない駒であり、他の者にはとても障害の多い人生の表面を自由に滑っている微細な虫である。従って彼らの小ささを考慮して、社会的な出現を判断するにあたってそれらの陽気で無意味な連中を全く無視することができるし微笑みを持って惨めな産毛についての詩人のあの有名な叫びを当てることさえできるのである。これらの永久に動き続ける小さな駒、永遠に陽気な罪のない虫たちは人間たちのある階級には恐ろしく危険だということではないかもしれない。この階級というのは貧しい女性たちである。我々は心については語っていない。なぜなら心は美しいと呼ばれる性においては常に感じやすくて同時に全く無防備な場所だからである。彼女たちが絹のブラウスを着ていようとそれが羊毛や木綿であろうとに関わらず、最も些細なこと*が彼女たちを傷つけることができるし最も些細なことが彼女たちに打ち勝つことができるのである。

　　* plej granda bagatelaĵo: ”最も大きな取るに足りないこと”と訳すと変だと思うので、bagatela の”度合いが大きい”と解釈してみた。

そのことから客間であろうと屋根裏であろうとに関わりなく苦痛と嘆き、涙とうめき、髪をかきむしり歯軋りをすることが起こるのである。しかしこれらの遊び人たちの間のこの関係においてしばしば長い間の努力もなしに、時には無意識に、ただ女性の傍で数歩歩き、ただ近づいただけで、彼女に投げられた数回の視線だけで彼女の良い評判を殺してしまうほどの権力者たちが存在する。彼らは人々の頭の中に悪い疑いを起こさせる。それは彼らのうまく強化され広く知られた栄光の心地よい結実である。実際彼らにとっては心地よいのである。なぜならそれは世界に向かって彼らの真に男のエネルギーを、この世での彼らの影響力の偉大な力を、彼らが受け、また受けさせる膨大な量の印象と成し遂げられたことを見せているからである。しかしおそらく創造されたものたちの主の視線がたまたま落ちた者たちにとってはそれほど快適ではないであろう。

マルタを読む（220）

--- Ĉe sinjorino Szwejc! mi scias! mi scias! mi vizitadas ŝin!  Unu filino, tiu, kiu altranĉas, estas monstro, sed la dua, juna edzino de bierfaristo, kaj ankaŭ la nepino per la filo, fraŭlino Eleonoro, estas ne malbelaj... Tie do pasigas la tempon mia diino!  Ho! morgaŭ... morgaŭ... mi kuros, flugos, rapidos. 

　シュヴァイク夫人のところ！　知っているよ！　僕はよく行くんだ。裁断している一人の娘は化け物だが、だけど二人目のビール屋の若奥さんと息子の娘、孫のエレオノーロは悪くない… そこで僕の女神が過ごしているんだ！　おぉ、明日だ、明日、僕は走って跳んで、急いで行こう。

Li kaptis la ĉapelon kaj staris jam sur la sojlo. 

　彼は帽子をとり、もうすでに敷居の上にいた。

--- Ĝis revido! --- li ekkriis. 

　さようなら！　彼は叫んだ。

De post la sojlo li ankoraŭ revenis. 

　敷居の後ろから彼はまた戻ってきた。

--- Sinjorino Karonjo iras hodiaŭ en la teatron?  Kaj kion oni ludas? 

　カローニョさんは今日劇場に行くんですね。出し物はなんです？

La virino staris ĉe la pordo de sia dormoĉambro kun brulanta kandelo en la mano. 

　女性は手に燃えているロウソクを手にして自分の寝室の扉のところに立っていた。

--- Flik kaj Flok, --- ŝi diris.

　フリックフロックよ、彼女は言った。

--- Flik kaj Flok! --- ekkriis la homo de eterna rido, --- mi devas tie esti kaj vidi Laŭron en la egipta danco!  Sed ĉu ne estas tro malfrue? mi devas ankoraŭ iri por momento al Bolĉjo!  Ĝis revido; ĝis revido! mi kuras, flugas, rapidas! 

　フリックフロック！　いつも笑っている男は叫んだ。　僕も行ってエジプトダンスの栄光を見なくちゃ！　でももう遅すぎではないか？　まだボルチョのところにもちょっと行かねばならないし！　さようなら、また会いましょう！　僕は走って跳んで急ぎます！

マルタを読む（219）

--- Kompreneble, mi ŝercis, --- ŝi diris mallonge kaj rigardis denove la ardantajn karbojn. 

　もちろん冗談よ、彼女は短く言って再び燃える炭を見つめた。

La gaja Aleĉjo estis ĉiam pli ekscitita. 

　陽気なアレーチョはますます興奮した。

--- Kian humoron vi havas hodiaŭ, --- li murmuris, --- ĉu mi nenion pli sciiĝos? 

　どういうユーモアを今日のあなたは持っているのですか、彼は呟いた。私はそれ以上何も知ることはできないのですか？

--- Vi tedas min terure, --- respondis la virino. 

　くどいわね、女性が答えた。

--- Kie ŝi loĝas ? --- insiste demandis la juna homo. 

　彼女はどこに住んでいるのですか？　若い男はしつこく訊いた。

--- Mi ne scias, mi forgesis demandi ŝin pri tio. 

　知らないわ。彼女に聞くのを忘れたの。

--- Jen bonega historio! kion do mi nun faros? mi devos ŝin serĉi, sed la urbo estas kiel arbaro, antaŭ ol mi ŝin trovos, mi denove ŝin forgesos... 

　なんということだ！　では僕は何をすればいいんだろう？　僕は彼女を探さなくてはならない。でも街は森のようなものだ。彼女を探し出す前にまた彼女を忘れてしまいそうだ…

Li diris tion kun tre granda ekscitiĝo, preskaŭ kun kolero kaj plendo en la voĉo.  Li timis, ke la nekonstanteco de lia memoro kaj la ĉiutaga granda nombro da impresoj eble forprenos de li tion, kio en la nuna momento pasie lin interesas. Subite li ekklakis per la fingroj, ĝoje ekkriis kaj saltis denove al la kameneto. 

　彼はひどく興奮してほとんど怒ったようにそして不満な調子の声でそう言った。彼は彼の記憶の不安定さと毎日のたくさんの強い印象とが今このときに彼が情熱的に関心を持っているそのことを奪い取ってしまうのではないかと恐れた。突然彼は指を鳴らして喜んで叫びふたたび暖炉に向かって跳んで行った。

--- Eureka!* --- li ekkriis; --- ŝi estas ja kudristino? kie? ĉu en ia laborejo?  Bela, ĉarma, ora sinjorino Karonjo, diru... 

　*Eureka!: ギリシャ語に由来する感嘆詞、アルキメデスが叫んだとされる言葉。「見つけた」「分かったぞ」など（ウィキペディア）。

　そうだ！　彼は叫んだ。彼女は縫い子なんだ！　どこで？　どこかの作業所なのか？　美しい、魅力的な、黄金のようなカローニョさん、言ってください。

La virino leviĝis kaj larĝe oscedis. 

　女性は立ち上がって大あくびをした。

--- Nu, tie... ĉe la strato Freta, en la kudrejo de sinjorino Szwejc --- ŝi diris kun mieno de plej granda enuiĝo, --- iru do jam fine, mi devas vesti min por la teatro... 

　ほら、あそこ、フレタ通りのシュヴァイク夫人の縫製所で。彼女は全くうんざりしたという顔で言った。だからもう行きなさい、私は劇場に行く服を着なければいけないから…

Aleĉjo ŝajnis feliĉigita. 

　アレーチョは幸せになったようだった。

マルタを読む（218）

--- Tre povas esti, ke vi povus esti tiu feliĉulo, --- respondis la virino, sidante antaŭ la kameneto.  Ŝi tamen ne forturnis la kapon kaj faris nenian movon.  Li alsaltis al ŝi.  Hela ruĝo kovris liajn vangojn. 

　その幸福な人にあなたはきっとなれるわよ、暖炉の前に座って女性が答えた。彼女はしかし振り返りもせずじっとして動かなかった。彼は彼女の方に飛んで行った。彼の頬が明るく紅潮した。

--- Mi povus esti! --- li ekkriis, --- ŝi ne forŝiris do de mi ĉiun esperon!  Ho, bela ĉarma, ora, brilianta sinjorino Karonjo, kompatu min! mi estas efektive furioze enamiĝinta! mi povus esti tiu feliĉulo se... diru, sinjorino, mi petegas, mi ĵurigas vin... se mi farus kion?... 

　僕がなれる！　彼は叫んだ。じゃあ彼女は僕の希望を全て無しにしたんじゃないんだ！実際僕は気が狂うほど愛しているんだ！　僕がその幸せな男になれる、もし…　言ってくれ、あなた、お願いだから、誓ってくれ、僕が何をすれば…？

La virino nun la unuan fojon levis la okulojn al li.  Sur la fundo de ŝiaj pupiloj, sur la iom levitaj brovoj, sur la moviĝantaj anguloj de la delikataj lipoj kuŝis nepriskribebla esprimo de moko.  --- Se vi, --- ŝi diris malrapide, --- se vi aspirus ŝian manon kaj volus edziĝi kun ŝi. 

　女性は今初めて彼に目をあげた。彼女の瞳の底や、少し上げた眉毛の上や、その上品な唇の震えている端にはなんとも言えない嘲りの表情があった。もしあなたが、彼女は言った。彼女の愛を熱望し、結婚することを望むのなら。

Ĉi tiuj vortoj faris sur Aleĉjo impreson surdigan kaj rigidigan.  Dum momento li staris senmova, kvazaŭ ŝtoniĝinta, kun iom malfermita buŝo kaj kun okuloj fiksitaj al la vizaĝo de la atente lin rigardanta virino. 

　この言葉はアレーチョを黙らせ強ばらせた。少しの間彼は少し口を開けたままで、彼を注意深く見ている女性の顔を見つめながら石になったようにじっと立っていた。

--- Edziĝi! --- li ripetis per obtuza voĉo.  Liaj lipoj ektremis, kvazaŭ li tuj estus ridonta, tamen li ne ridis, li nur svingis la manon, levis la ŝultrojn, duone kolere kaj duone indiferente diris: --- vi ŝercas, sinjorino! --- kaj foriris de la kameneto. 

　結婚！　彼は鈍い声で繰り返した。彼の唇は笑い出すかのように震えたがしかし笑わなかった。彼はただ手を振って肩を上げて半分は怒って半分は無頓着に言った。あなた冗談を言っているんだ！　そして暖炉から遠ざかった。

La virino dum momento akompanis lin per rigardo malvarma kaj moka.  Sur ŝia vizaĝo transkuris dum unu minuto milo da koketaj, mokaj kaj malestimaj ridetoj.  La gaja Aleĉjo denove stariĝis antaŭ ŝi. 

　女性は少しの間冷たく嘲るような視線で彼を追った。彼女の顔には媚びるような、嘲るような、そして軽蔑するような笑いがしばらくの間走った。陽気なアレーチョは再び彼女の前に立った。

--- Vi estas kruela, sinjorino Karolino, --- li ekkriis, --- vi parolas al mi pri edziĝo! ĉu ekzistas io pli sensenca? ligi sin por la tuta vivo kun persono, kiun mi apenaŭ konas, kun vidvino, kiu amas ankoraŭ sian mortintan edzon? fariĝi per unu fojo patro de ia infanaĉo, bari al si la mondon, preni sur la ŝultrojn tiom da respondeco, tiom da klopodoj? kaj en mia aĝo? kun mia feliĉa situacio?  Ĝi estas ideo, kiu efektive konvenus al bonkora burĝo, avidanta bongustan hejman kuiraĵon kaj dekduon da pufvangaj infanaĉoj.  Mi supozas, ke vi ne diris tion serioze; mi scias, ke vi amas ŝerci, tio estas unu el viaj ĉefaj ĉarmoj. 

　あなたはひどい人だ、カロリーナさん、彼は叫んだ。結婚について言うなんて！　それ以上無意味なことがありますか？　僕がほとんど知らない女性と、いまだに死んだ夫を愛している未亡人と生涯一緒になるなんて？　一度に子供の父親になり社交界から遮断され、両肩に大きな責任と苦労を背負うなんて？　私のこの歳で、この幸運な状況にいるのに？　それは実際おいしい家庭料理に飢えている、頬の膨らんだ子供を１ダースも作ろうというお人好しにはふさわしい考えですよ。あなたが本気でそう言っているとは思いません、あなたは冗談が好きでそれがあなたの魅力の一つだってことは僕にはわかっています。

Karolino levis la ŝultrojn. 

　カロリーノは肩を上げた。

マルタを読む（217）

--- Nu, kio? --- li demandis, starante sur la sojlo de la saloneto kun la ĉapelo en la mano.  --- Ŝi foriris?  Ŝajnas al mi, ke mi rekonis ŝin, irantan sur la kontraŭa trotuaro de la strato.  Kiam do ŝi revenos? 

　どうなったのですか？　彼は手に帽子を持ち部屋の入り口に立って訊きました。彼女は行ってしまったのですか？　通りの向こう側を行く彼女を見たように思うのですが、いつ帰ってきますか？

Li faris ĉi tiujn demandojn per tono mallonga kaj rapide; en liaj nigraj brilantaj okuloj estis esprimita malpacienco de homo sen volo kaj sen pripensado, de homo, kiu plene submetiĝas al ricevita impreso. 

彼はこの質問を短く早口で言った。彼の黒い目には意志も思慮もない人間の、そして与えられた印象に完全に圧倒されてしまう人間の性急さが表れていた。

　　--- Ŝi tute ne revenos, --- respondis la virino, kiu sidis antaŭ la kameneto, sur la sama loko, sur kiu antaŭ kelke da minutoj sidis Marta.  Ŝiaj brakoj estis krucigitaj sur la brusto, la okuloj estis senmove turnitaj al la ardantaj karboj.  Ŝi ne turnis la rigardon al la eniranta juna viro, kaj al liaj malpaciencaj demandoj ŝi respondis per tono mallonga, pli ol indiferenta, per tono malkontenta. 

　彼女はもう戻ってきません。数分前までマルタが座っていた暖炉の前の同じ場所に座っていたその女性は答えた。彼女の腕は胸の上で組まれその目は赤く燃える炭をじっと見ていた。彼女は入ってきた若い男に目もくれず、その性急な質問に短く全く無関心に不満そうに答えたのであった。

--- Ŝi ne revenos? --- ekkriis Aleĉjo, ĵetante sian ĉapelon sur plej proksiman meblon kaj irante pli profunden en la ĉambron  --- Kion vi diras? ŝi ne revenos? ĉu vi ambaŭ ne estas amikinoj de la infaneco? 

　戻ってこない？　アレーチョは帽子を手近な家具の上に投げ、部屋の中に入ってきて叫んだ。何をいうのですか？　彼女は戻ってこない？　あなたたちは子供の頃からの友達ではなかったですか？

La virino silentis.  La juna viro fariĝis ĉiam pli kaj pli malpacienca. 

女性は黙っていた。若い男はだんだん我慢できなくなってきた。

--- Kion do ŝi diris? --- li demandis urĝe. 

彼女は何を言ったのですか？　彼は性急に訊ねた。

--- Ŝi diris, malrapide respondis la virino, ne ŝanĝante la pozon nek la direkton de la rigardo, --- ŝi diris, ke ŝi ĝis nun ankoraŭ amas sian edzon... 

　彼女は言ったわ、女性は姿勢も視線も変えずにゆっくりと答えた。彼女は言ったわ、今までもずっと自分の夫を愛しているって。

Aleĉjo larĝe malfermis la okulojn. 

　アレーチョは大きく目を見開いた。

--- La edzon? --- li diris, kvazaŭ ne kredante al siaj propraj oreloj, --- la mortintan edzon? 

　夫を？　彼は自分の耳を疑うかのように言った。死んだ夫を？

Li eksplodis per rido, li levis la vizaĝon kontraŭ la plafonon kaj ridis laŭte kaj longe.  --- La edzon! --- li ripetis, --- kion do ŝi volas ankoraŭ de tiu kompatindulo, li ja plu ne vivas!  Ho, fidela koro... nekonsolebla vidvino, kiel sentoplena tio estas! 

　彼は大笑いした。天井に顔を向けて大声で長い間笑っていた。夫を！　そう繰り返し、彼女はまだその可哀想な男に何を求めているのだろう、もう生きてはいないのに！　おお、忠実な心、慰めようのない未亡人、　なんて気持ちの溢れたことか！

Li ridis senĉese, sed baldaŭ en lia rido eksonis falsaj notoj, en kiuj tremis io simila al kompato kaj al malagrabla incitiĝo... 

　彼は笑い続けたが、間も無く彼の笑いの中に同情や不快な怒りに似た何かが震えるまやかしの調子が響き始めた。

--- Vorton de honoro! --- li komencis, denove trakurante la saloneton per grandaj paŝoj, --- tio estas virino neordinara; ami mortintan edzon ankoraŭ post paso de kelke da monatoj post lia morto!  Kiaj altaj sentoj!  Kio do estus des pli, se ŝi nun ekamus iun vivanton!  Ho, se mi povus esti tiu feliĉulo! 

　名誉の言葉を！　彼は部屋の中を大股で歩きながら再び話し始めた。普通の女性ではない、死んでから数ヶ月も経っていまなお死んだ夫を愛しているなんて！　なんて高貴な気持ちであろうか！　もし彼女が生きている誰かを今愛し始めたらもっと素晴らしい！　おお、もし私がそんな幸福な人だったら！

マルタを読む（216）

Ŝi pasis jam kelke da ŝtupoj de la hele lumita ŝtuparo, kiam ŝi aŭdis post si susuradon de atlaso. 

　彼女が明るく照らされた階段を数段降りた時後ろに繻子の衣擦れが聞こえた。

--- Returnu vin! --- kriis al ŝi voĉo de supre, --- vi estos almozulino! 

　戻りなさい！　上から彼女に声が叫んだ。あなた、乞食になるわよ！

La virino en la funebra vesto kuris sur la ŝtuparo, ne respondante. 

　喪服の女性は返事をしないで階段を駆け降りた。

--- Vi ŝtelos ! --- ripetis la voĉo. 

　あなた泥棒になるわよ！　その声が再び叫んだ。

La virino ne returnis la kapon kaj iris plue malsupren. 

　その女性は頭を振り返らせることもせずにさらに降りていった。

--- Vi mortos de malsato kune kun via infano. 

　あなた子供と一緒に餓死するわよ。

Ĉe la sono de la lasta vorto la virino haltis, returnis la morte palan vizaĝon, kaj la okulojn malgaje sed arde flamantajn ŝi direktis kun febra rigardo al la figuro, kiu staris ĉe la supro de la ŝtuparo.  Abunda gasa lumo ĉirkaŭfluis tiun figuron, donante striojn arĝentajn sur ĝia violkolora vesto; la granda kameo lumis ĉe la kolo per koloro blueta, la oraj harpingloj tremis inter la densaj longaj haroj, kiuj iom leviĝadis pro la blovado de la vento, kiu penetris tra la malfermita pordo, kondukanta al la strato.  Ŝi staris kun kapo kaj talio klinitaj antaŭen kun lipoj tremantaj de rido, kun malvarmaj okuloj, ĵetantaj ĉielkolorajn brilojn el sub la velkinta frunto.  Marta rigardis ŝin dum momento per rigardo seka, ardanta, terurita kaj malgaja, poste ŝi subite sin returnis, saltis antaŭen kaj rapidege malaperis en la duonkrepusko de la strato. 

　その最後の言葉を聞いて女性は立ち止まり死のように青ざめた顔をふりむき悲しくしかし熱く燃える目を階段の上に立っている姿に熱っぽい視線を向けた。その姿を豊かなガス灯の光が取り巻きその菫色の衣服に銀色の筋を作っていた。大きなカメオはその首のところで薄青く光り、通りに面する開いたドアから吹き込む風に少し吹き上げられている豊かな長い髪の間で金のヘアピンが揺れていた。彼女は頭と腰をかがめて笑いで唇を震わせ、衰えた額の下の空色の輝きを放つ冷たい目をして立っていた。マルタは少しの間乾いた沈んだ目で彼女を見つめたが突然振り返って飛び降り夕暮れの通りに素早く消えていった。

Pasis apenaŭ kelke da minutoj, kiam tra tiu sama pordo, tra kiu malaperis Marta, enkuris la gaja Aleĉjo, per kelke da saltoj transpasis la ŝtuparon kaj enkuris en la loĝejon de Karolino. 

　数分が過ぎるや否やマルタが出ていったその同じドアから陽気なアレーチョが飛び込んできて数歩で階段を駆け上がりカロリーノの部屋に走り込んできた。

マルタを読む（215）

--- Aŭskultu! --- ŝi diris, --- efektive mi volas ridi pri vi! vi estas ekzaltita; strange naiva, mia kara, vi estas ankoraŭ granda infano.  Kaj tamen mi vin bedaŭras; mi eĉ ne scias kial, ĉar fine kion do povas min interesi tio, kio fariĝos al vi?  Por mi estas eĉ pli bone, ke vi ne estos mia najbarino, ĉar vi estas tro bela...  Sed... sed via ringo nutris min dum kelke da semajnoj... ne estas ja nepra devo de mia vivo, ke mi estu sendanka. 

　聞いてください！　彼女は言った。実際私があなたを笑いたいわ！　気を昂らせて、不思議なほど無邪気な人ね、あなたは。まだ大きな子供よ。でけどあなたが可哀想だわ、なぜかはわからないけど結局あなたに何が起こるのかが私に関わるのかもしれないわ。私にとってはあなたが隣人にならないのはいいことよ、あなたは美しすぎるから…　だけど…　だけどあなたの指輪が数週間の間私を養ってくれたし…　恩返しは私の人生の義務なんです。

Per unu mano ŝi forte tenis la brakon de la juna virino, la duan ŝi etendis al la fenestro. 

　片方の手で彼女は若い女性の腕を強く掴み、もう一方を窓のほうに伸ばした。

--- Pripensu, --- ŝi diris, --- tie estas tiel malvarme, multehome kaj samtempe senhome.  La amasoj vin dispremos per la piedoj, la abismo vin englutos...  Returnu vin... 

　考えなさい、彼女は言った。あそこはとても寒くて多くの人がいて同時に誰もいない。人々はあなたを踏みつけにし、深淵があなたを飲み込むでしょう…　戻りなさいよ…

--- Lasu min, --- diris Marta per voĉo obtuza sed forta, --- mi vin ne insultas sed paroli kun vi mi ne povas... mi venis ĉi tien, por havi momenton da amikeco kaj ripozo, sed mi trovis novan doloron kaj plej grandan honton de la vivo... lasu min! 

　ほっといて、マルタは低いが強い声で言った。私はあなたに怒ってはいないけれどあなたと話すことはできないわ。私はここに友情と休息のために来ましたが新たな苦痛と人生で最も大きな恥辱を見ました。私にかまわないでください！

--- Ankoraŭ unu vorton vi devas aŭdi... tiu juna homo, kiu hodiaŭ iris kun mi sur la strato, estas furioze enamiĝinta en vin... li fordonos ĉion, kion li havas... 

　あと一言聞いてください、今日私と一緒に歩いていたあの若い人は狂おしいほどあなたに恋をしていて…　財産全てを投げ出すと…

--- Lasu min! --- ekkriis Marta jam laŭte kaj kun dolorĝemo, kaj kun spasma forto ŝi ektiris sian brakon, ĉirkaŭprenitan de la mano de la al ŝi  klinita virino.  Tiu mano plu ŝin ne tuŝis.  Marta ĵetis sin al la pordo. 

　ほっといてください！　マルタは今度は大声で苦しみのうめきと共に言った。そして彼女に寄りかかっている女性の腕に絡みつかれている自分の腕を発作的な力で引いた。その手が彼女から離れ、マルタはドアに駆け寄った。

マルタを読む（214）

Ĝi ne estis ia bildo el la pasintaj ĝojoj kaj feliĉo, kontraŭe, ĝi prezentis per si momenton de senlima doloro.  Marta ekvidis kuŝantan sur la lito de malsanulo la solan homon, kiun ŝi amis sur la tero.  Lia vizaĝo estis rigidiĝanta sub la mano de la morto, la spirado de la malsanega brusto estis ĉiam pli kaj pli malfacila, sed liaj okuloj, radiantaj per la lasta brilo de la vivo, estis fiksitaj sur ŝia vizaĝo, lia mano kun spasmo de agonio per la rigidiĝantaj fingroj premis ŝian manon.  "Malfeliĉa mia Marta, kiel vi vivos sen mi!"  Kun ĉi tiuj vortoj sur la bluiĝintaj lipoj li forlasis ŝin por ĉiam. 

　それは過去の喜びと幸せの姿ではなかった。逆にそれは限りない苦しみの瞬間を示していた。マルタはこの世で愛した唯一の人が病床に横たわっているのを見た。彼の顔は死神の手の元で強張り、病んだ胸による呼吸は次第に困難になって行ったがしかし命の最後の輝きを放つ彼の目は彼女の顔をじっと見つめ苦悩に震える手はこわばる指で彼女の手を握った。「不幸な私のマルタ、私がいなくなったらどうやって生きていくのだろう！」青くなった唇でそう言いながら彼は永遠に彼女から去ってしまった。

--- Ho, kiel mi lin amis! kiel mi lin ankoraŭ amas! --- murmuretis la vidvino, kaj ŝiaj interplektitaj manoj falis sur la nigran veston kaj ŝia brusto leviĝis de forta ekĝemo.  --- Ne, Karolino!  Pro Dio, ne! --- ŝi ekkriis, alte levante la vizaĝon palan kaj tamen radiantan; --- mi estis pli feliĉa ol vi.  La homo, kiun mi amis, ne faris el mi objekton.  Li edziĝis kun mi, li min amis, li min estimis.  Mortante, li pensis ankoraŭ pri mi kaj pri mia estonteco.  Mi amas lin ankoraŭ, kvankam li ne estas jam sur la tero, mi estimas lian nomon, kiun mi portas.  Amo por li kaj memoro pri li staras en mia interno kiel altaroj; antaŭ ili brulas lampo plenigita de larmoj de mia koro, kaj ĝi lumas mian malgajan vojon... 

　おお、どんなに彼を愛していたことか！　どんなに彼をまだ愛していることか！　未亡人は呟き、彼女の組んでいた手は黒い服の上に落ち、彼女の胸は強いうめきに波立った。いいえ、カロリーノ！　ああ、どうしたってだめです！　彼女は青白いが輝くような顔を高く上げて叫んだ。私はあなたよりも幸せです。私の愛した人は私を物にはしませんでした。彼は私と結婚しました。愛してくれました。尊敬してくれました。死ぬ時にもなお彼は私と私の未来について考えていました。私は私の持つ彼の名前が大事です。彼への愛と彼の思い出が私の中に聖なるものとして立っています。その前で私の心の涙で満たされた灯が燃えています。そしてそれが私の淋しい道を照らしているのです…

--- Kaj irante tiun vojon, vi baldaŭ atingos la kampojn Elizeajn, kie blankaj anĝeloj kunigos vin kun via mortinta edzo! --- eksonis akre kaj interplektite kun rido la voĉo de Karolino. 

　その道を歩きながらあなたは間も無く常春の楽園に着くでしょう、そこでは白い天使たちがあなたとあなたの亡くなった夫を一緒にするのでしょう！　カロリーナの声が鋭く、笑い声と絡み合って響いた。

Marta staris jam kelke da paŝoj for de ŝi kaj metis sur sian kapon la nigran lanan tukon. 

　マルタはすでに彼女から数歩離れていて黒い布を頭にかぶった。

--- Adiaŭ, malfeliĉa Karolino, adiaŭ! --- ŝi diris per mallaŭta voĉo kaj elkuris en la apudan ĉambron, kie super la ronda mahagona tablo jam brulis la rozokolora lampo.  Ŝi estis jam proksime de la pordo, kiam ŝi eksentis, ke oni tenas ŝin je la brako.  Apud ŝi staris Karolino kun lipoj tremantaj de rido, kun sia velkinta frunto kovrita de malgrandaj sulketoj kaj kun malluma brilo en la pupiloj. 

　さようなら、不幸なカロリーノ！　さようなら… 彼女は低い声で言って、もうマホガニーの丸テーブルの上方にバラ色のランプが輝いていた隣室に駆け込んだ。誰かに腕を取られていると感じた時彼女はもうドアの近くにいた。彼女の横には唇を震わせて笑っているカロリーナがいた。その額は衰えて小皺で覆われており瞳は暗く光っていた。

マルタを読む（213）

　２人の女性、特にKarolinoの話し言葉の訳が一貫していませんが、何となくそうなってしまいました。

--- Mi ne scias, kiamaniere tio fariĝis, sed mi rimarkas, ke mi enfalis en deklamadon! --- diris ridante la virino kun la libere pendantaj blondaj haroj.  --- Via funebra vesto, Marta, mallumigis al mi la salonon.  Mi ne amas mallumon, plezuron faras al mi briloj, mi amas ridi ĉe komedio kaj hejme manĝi bombonojn... kredu al mi... tiele estas pli bone...  --- Ŝi prenis la manon de la vidvino pendantan inter la faldoj de la nigra vesto kaj alŝoviĝis pli proksime al ŝi. 

　どうしてこうなったのかわからないけど私があまりに情熱的な話し方に陥っていることには気づいているわ。ブロンドの髪を揺らせて笑いながら彼女は言った。マルタ、あなたの喪服はこの部屋を暗くさせるわ。暗いのは嫌いなの、輝きが私の楽しみなの。私は喜劇で笑い家ではお菓子を食べるのが好きなの。本当よ、そうするのがいいのよ。彼女は喪服のヒダの間に下がっていた未亡人の手を取って引き寄せた。

--- Aŭskultu, Marta, --- ŝi komencis, kliniĝante preskaŭ tute al la orelo de la kamaradino, --- mi amis vin iam, nun mi vin tre bedaŭras...  La ringo. kiun vi donis al mi, nutris min en la daŭro de kelke da semajnoj, nun mi vin subtenos per konsilo kaj helpo...  Ĝis nun mi parolis al vi nur teorion, nun mi transiras sur la kampon de la praktiko...  Apud mia loĝejo estas lueblaj tri ĉambroj, preskaŭ tiaj samaj kiel ĉi tiuj... ĉu vi volas? morgaŭ ni estos najbarinoj.  Vi alkondukos ĉi tien vian infanon, estos al ĝi varme kaj oportune... postmorgaŭ vi formetos ĉi tiun funebran malbelan veston... 

　聞いてください、マルタ、彼女はほとんど全身を友人の耳に傾けながら話し始めた。あなたのことが好きだったから今とても気の毒なの…　あなたがくださったあの指輪が何週間かの間私を養ってくれたわ。今度はあなたに助言と手助けをして支えるわ。今までは理論だけを話してきました、これから実際的なことに話を移しましょう…　私の部屋の近くに貸部屋が３つあるの、この部屋とほとんど同じ部屋よ。あなた住みたくない？　明日には隣同士になるわ。あなたはここに子供を連れて来られるし、その子にとって暖かくて快適よ。明後日にはこの見苦しい喪服を脱いで…

Marta forprenis la manplaton de antaŭ la okuloj kaj levis la kapon. 

　マルタは目の前の手を振り払って頭を上げた。

--- Karolino! --- ŝi diris leviĝante, --- sufiĉe, ne diru eĉ unu vorton plu... 

　カロリーノ！　彼女は立ちながら言った。　もういいわ、それ以上一言も言わないで…

Nu, --- diris la virino en la atlasaĵoj, --- ĉu ne? 

　じゃあ、　繻子の女は言った。　嫌なの？

La virino en la funebra vesto ne respondis dum momento.  Ŝia vizaĝo aperigis jen mortan palecon, jen koloron de sango, la voĉo tremis kaj kvazaŭ venis el la profundo de la brusto, kiam ŝi komencis paroli. 

　喪服の女性は少しの間返事をしなかった。彼女の顔は死んだように青白くなったり血のように赤くなったりした。彼女が話し始めた時その声はあたかも胸の底から出たように震えていた。

--- Antaŭ nelonge, ankoraŭ antaŭ nelonge, se iu kuraĝus paroli al mi tiel, kiel vi parolis.  Karolino, mi sentus en mi teruran ofendon... eble furiozan koleron... nun mi sentas nenion krom granda doloro! kaj ankoraŭ pli granda honto.  Mi certe estas io malpli alta ol homo, se, havante nenian kulpon, ne farinte eĉ ombron da malbono, serĉante en la mondo nenion, nenion krom honesta laboro, mi renkontis tion, kion... mi renkontis...  Ho, kiel malalten, kiel malalten mi falis! kaj por kio? kaj por kia kulpo? 

　少し以前に、まだ少し前にもし誰かがあなたの言ったようなことを私に話したら。カロリーノ、私は恐ろしい侮辱を、おそらくは激しい怒りを感じたことでしょう。今は大変な苦痛以外には何も感じません。そしてさらに大きな恥ずかしさを。私は確かに人間以下の何かです。もし何の罪も犯さず影ほどの悪事も働かず正直な仕事以外の何もこの世で探さず、私が出会ったものは…　私が出会ったのは…　おお、私はなんて低く落ちてしまったのでしょう！　何のせいで？　私にどんな罪があったのでしょう？

Dum momento ŝi staris senmove, kun okuloj malgaje rigardantaj la plankon.  Post momento ŝi diris iom pli malsevere: 

　少しの間彼女は悲しく床を見つめながらじっと立っていた。そして幾らか優しく言った。

--- Mi ne malestimas vin, Karolino, mi ne ĵetos sur vin, kiel vi diris, plenmanon da koto.  Mia Dio!  Mi scias ja, kio estas la vivo de malriĉa virino... mi ĝuas ĝin de kelke da monatoj... hodiaŭ mi englutis plej maldolĉan ĝian guton.  Mi ne malestimas vin, sed imiti vian agadon mi ne povas... ne, neniam... neniam... 

　私はあなたを軽蔑はしないわ、カロリーノ、あなたが言ったように手にいっぱいの泥をあなたに投げつけるようなことはしないわ。ああ！　私は貧しい女性の暮らしを知っています。私は数ヶ月前からそれを楽しんでいます。今日私はその最も苦い一滴を飲み込みました。私はあなたを軽蔑しません、だけどあなたの行いを真似ることは私にはできません、決して… 決して…。

Ŝi denove silentiĝis, kaj nun ŝi per atentaj okuloj rigardis unu punkton en la spaco.  Tie ŝi per okuloj de la imago ekvidis unu el la bildoj de sia pasinteco. 

　彼女は再び黙って注意深い目で空間の一点を見つめていた。そこに彼女は想像の目で自分の過去の姿を見た。

マルタを読む（212）

--- Mi estis juna, bela, alkutimiĝinta al lukso kaj nenionfarado; kiam oni elpelis min el la domo de la riĉaj parencoj, mi posedis kiel mian tutan propraĵon kelke da vestoj, oran braceleton, restintan post mia patrino, kaj tiun ringon kun blua emajlo, kiun vi, Marta, donis al mi en la tago de via edziniĝo.  Mi vendis la braceleton kaj la ringon.  Mi pensis, ke la ricevita sumo sufiĉos al mi, ĝis mi trovos laborenspezon.  Mi imagis al mi, ke mi estas homo, kaj pro ĉi tiu malsaĝa eraro mi suferis inferajn turmentojn en la daŭro de kelke da monatoj.  Mi ilin suferus eble pli longe, se mi ne renkontus feliĉe sur la trotuaro de la strato Nowy Swiat* sinjoron Eduardon.  Mi lin amis ankoraŭ.  Kiam li pasis preter mi sen saluto, tiam mi fine konvinkiĝis, ke mi estas objekto, kiun estas permesite laŭvole preni kaj forĵeti.  Ĉu iu agus kun homo tiamaniere, kiel agis kun mi tiu, pri kiu mi revis en la tagoj de trankvileco kaj kies trajtojn mi revokadis al mia memoro en la horoj de malsato kaj suferoj?  Depost la momento, en kiu mi perdis la kredon pri mia homeco, miaj suferoj finiĝis.  Vi eble aŭdis pri la juna sinjoro Vitalio, kiu havas maljunan edzinon, grandan bienon proksime de Varsovio kaj belan domon en Varsovio?  Li ofte venadis en la butikon ĉe la strato Ptasia, kie mi helpadis la posedantinon vendi kandelojn kaj sapon, ricevante de ŝi por tio en la nokto anguleton sur la planko en la infana ĉambro kaj en la tago pladon da griaĵo kaj glason da lakto.  En efektiveco mia laboro valoris multe pli grandan rekompencon, sed la bonkora virino ekspluatis la laborantinon, kiun ŝi levis de la pavimo senfortigitan, malsatan kaj en ĉifonoj.  Du tagojn post tiu renkontiĝo kun sinjoro Eduardo, post du noktoj, pri kiuj mi nun jam ne povus al vi rakonti, mi ĉesis vendi kandelojn kaj sapon... al sinjoro Vitalio mi diris: bone! mi forlasis la butikon kaj la ĉambron, en kiu kriadis kaj sin batadis kvin malpuraj infanaĉoj; mi ekloĝis ĉi tie... 

*Nowy Swiat street：ワルシャワの繁華街「新世界通り」

　私がお金持ちの親戚の家からこの世に追い出された時私は若くて美しく贅沢や無為な生活に慣れていました。私の持ち物といえば何着かの着物、母から残された金のブレスレット、そしてあなた、マルタの結婚の日にあなたにもらった青い琺瑯のあの指輪が全てでした。私はブレスレットと指輪は売ってしまいました。私はその代金で私が仕事を見つけるまでは十分だと思いました。私は私が人間だと思ったのです、そしてこの愚かな間違いのせいで数ヶ月にわたって地獄の苦しみを味わいました。もし私が幸運にもノーヴィ・シュヴィアト通りの歩道でエドゥワルドさんに出会わなかったらその苦しみはもっと長引いていたでしょう。私はまだ彼を愛していました。彼が私に挨拶もしないで通り過ぎた時その時に私は私が勝手に取り上げたり捨てたりできる物だということがやっと分かりました。平安な日々に私が夢見たそして空腹と苦しみの日々にその様子を記憶に呼び起こしていたその人が私に行ったようなことを誰が人間に対して行うでしょうか？　私が人間であるという信念を無くした時から私の苦しみは終わりました。あなたは多分若いヴィタリーオというお方のことを聞いたことがあるでしょう。その人には年取った奥さんがあり、ワルシャワの近くに大きな農場とワルシャワに立派な家があります。その人はよくプタシア街のお店に来ていました。そこで私は蝋燭や石鹸を売る女主人の手伝いをしていました。夜は子供部屋の隅の床で寝て昼には一皿のオートミールとコップ一杯のミルクを得ていました。私の仕事は実際にはもっと大きな報酬に値していましたが、その気のいい婦人は彼女が道路で拾った弱りきって空腹でボロをまとった女を働かせたのです。エドゥワルドさんと出会ったあの日から二日後に、もうあなたにはお話しできない二晩の後に私は蝋燭と石鹸を売るのをやめました… ヴィタリーオさんに私は言いました、いいわ！と、私は５人の子供たちが騒いでいる部屋とお店を出ました。私はここに住み始めました…

Marta sidis kiel ŝtoniĝinta.  Sub la manplato, per kiu ŝi ŝirmis al si la okulojn, oni povis vidi, ke ŝia vizaĝo estas pala kaj senmova.  Apenaŭ rimarkebla ektremo trakuris ŝin de la kapo ĝis la piedoj, kiam preskaŭ senpere ĉe ŝia orelo eksonis seka, mallonga rido, kiu nun similis klakilon de nokta gardisto. 

　マルタは石になったように座っていた。目を覆った掌の下に彼女の青白くじっと動かない顔が見えた。彼女の耳に今や夜番の拍子木にも似た乾いた短い笑い声がほとんど直接に響いた時やっと気づくほどの震えが彼女の頭から足まで走った。

マルタを読む（211）

--- Aŭskultu, --- ŝi ripetis.  --- Ĉu vi iam demandis vin mem kaj ĉu vi iam penis klarigi al vi precize, kio en la mondo estas virino?  Certe ne.  Nu, mi diros al vi: mi ne scias, kiele estas laŭ la leĝoj diaj, pri kiuj vi parolis antaŭ momento... sed laŭ la leĝoj kaj moroj homaj virino ne estas homo, virino estas objekto.  Ne forturnu de mi la kapon.  Mi diras la veron, eble relativan, sed veron.  Ĉu vi volas vidi homojn? rigardu la virojn.  Ĉiu el ili vivas en la mondo per si mem, li ne bezonas, ke oni alskribu al li ian ciferon por tio, ke li ĉesu esti nulo.  Virino estas nulo, se apud ŝi ne staras viro kiel cifero pleniganta.  Al virino oni donas brilantan kadraĵon, por ke ŝi, kiel arte polurita diamanto en magazeno de juvelisto, altiru al si la okulojn de kiel eble plej granda nombro da aĉetantoj.  Se ŝi ne trovas por si akiranton, aŭ se, trovinte lin, ŝi lin perdas, ŝi kovriĝas per rustaĵo de eterna doloro, per makuloj de senhelpa mizero, ŝi fariĝas denove nulo, sed nulo malgrasa de malsato, tremanta de malvarmo, disŝiriĝanta en ĉifonojn per la vanaj provoj sin movi kaj sin ŝovi.  Rememorigu al vi ĉiujn maljunajn fraŭlinojn, la forlasitajn aŭ vidviĝintajn virinojn, kiujn vi konis en via vivo, rigardu viajn koleginojn el la laborejo de sinjorino Szwejc, rigardu vin mem...  Kion vi ĉiuj signifas en la mondo? kiaj estas viaj esperoj? kie estas la eblo, ke vi elgrimpu el la marĉejo kaj iru tien, kien iras la homoj?  Vi estas vegetaĵoj, kies trunketoj, edukitaj en oranĝerioj, ne havas la forton, por kontraŭstari al ventoj kaj fulmotondroj!  Certe ja tiel estas, se la profetoj kaj saĝuloj de la mondo nomis la virinon "la plej bela el la floroj de la naturo".  Virino estas floro, virino estas nulo, virino estas objekto, ne posedanta la forton de memstara moviĝado.  Ne ekzistas por ŝi feliĉo nek pano sen viro.  Virino devas nepre alkroĉiĝi, en ia ajn maniero alkroĉiĝi al viro, se ŝi volas vivi; aliokaze ŝi iras en la kudrejon de sinjorino Szwejc kaj malrapide mortas.  Sed kion ŝi devas fari, se ŝin kaptas pasia deziro vivi?  Divenu! vi divenas? bone! kovru al vi la okulojn per via dua manplato, por ke vi ne povu vidi eĉ randeton de mia vesto, sed aŭskultu min plue... 

　聞いてください、彼女はもう一度言った。あなたは女というのはこの世界では何なのかとあなた自身に問いそれを正確に説明しようと努力したことはありますか？　ありませんね。　じゃあ、私があなたに言いましょう。あなたが少し前に言った神の法に従うとどうなのかは分かりませんが、人間の法律や習慣によれば女は人間ではありません、女は物です。私から頭を背けないでください。私は真実を言っているのです。比較的かもしれませんが真実です。あなたは人間を見たいですか？　男たちを見なさい。彼らは皆この世で自分自身で生活しています。ゼロであることを止めるために誰かが何か数字を与える必要はありません。女はゼロです。もし近くに男がいなかったらどうやって数字を満たせるでしょう。宝石店のよく磨かれたダイヤモンドが多くの買い手の目を惹きつけるように人は女に輝く枠を与えます。もし彼女が自分のために買い手を見つけられず、あるいは見つけても失ってしまったら彼女は永遠の苦痛の錆に覆われるのです。救いのない惨めさで再びゼロになります。今度は飢えてやせ細り寒さで震える自らを動かそう押しやろうと無駄に試みてボロギレのように破れたゼロです。思い出してごらんなさい、全ての年取った独身女性たちを、打ち捨てられたり未亡人になったりした女性たちを。そういう人たちをあなたはあなたの生活の中で知っています。シュヴァイク夫人の仕事場のあなたの仲間たちをご覧なさい、あなた自身をご覧なさい…　あなたたちはこの世でどんな意味を持っていますか？　あなたたちの希望は何ですか？　あなたが泥沼から這い上がって人間たちの行くところにいくことができますか？　あなたは温室育ちの植物です。風や雷に立ち向かう力がないのです。もしこの世の預言者や賢者が女たちのことを「自然の花のうちで最も美しい」と言ったとするとその通りなのです。女は花です。女はゼロです。女は自分で動く力のない物です。女には男無くして幸せもパンもありません。女は生きたいと思ったらどうしたって男に縋りつかねばなりません。そうしなければシュヴァイク夫人の縫製場に行ってゆっくりと死ぬのです。でも生きたいという熱い望みにとらわれたら何をするべきでしょう？　考えてご覧なさい！　考えられますか？　よろしい！　私の着物の端も見えないように目をもう片方の手で覆いなさい、そして私のいうことを聞きなさい…

マルタを読む（210）

--- Ha! --- mallaŭte ekkriis Marta kaj faris tian movon, kvazaŭ ŝi volus desalti de sia sidejo.  Sed la virino, kiu staris antaŭ ŝi, alforĝis ŝin al la loko per la forto de sia rigardo.  Ŝi staris kun nemovebla korpo kaj vizaĝo, ŝiaj blondaj haroj kaj ŝia elasta gracia talio troviĝis sub la rozokolora rebrilo de la ardantaj karboj.  Ŝi levis iom la palpebrojn kaj rigardis la vizaĝon de Marta profunde kaj obstine, per okuloj, en kiuj nun vidiĝis malluma brilo de malgaja fajro. 

　あぁ！　マルタは叫んであたかも座っているところから跳び退こうとするかのように動いた。しかし彼女の前に立っている女性は強い視線で彼女をその場に釘付けにしてしまった。彼女は体も顔も動かさずにじっと立っていた。彼女の金髪と優雅な腰は燃え盛る炭火によってバラ色に反射していた。彼女は瞼を少し上げてマルタの顔を深くじっと見つめ続けた。その目には今は沈んだ火の暗い輝きがあった。

--- Kio do? --- ŝi diris post momento, --- vi timiĝis, naiva estaĵo, vi volas forkuri? bone, iru! vi havas plenan rajton levi de la tero plenmanon da koto kaj ĵeti ĝin al mi en la vizaĝon.  Kiu povas hodiaŭ rifuzi al vi tiun rajton? hodiaŭ vi ĝin ankoraŭ posedas... 

　何がって？　少し経って彼女は言った。あなたは怖いのね、うぶな人、逃げ出したい？　いいわ、行きなさい！あなたには泥を手にいっぱい持ってそれを私の顔に投げる権利があるわ。誰が今日あなたのその権利を拒否できるでしょうか？　あなたは今日もその権利を持っていますよ。

Marta ŝirmis siajn okulojn per la manplato. 

　マルタは手で両目を覆った。

--- Vi ŝirmas la okulojn, vi ne volas rigardi min!  Vi demandas viajn proprajn pensojn, ĉu efektive mi estas tiu senkulpa, naiva, ideala Karonjo, kiu kuradis kun vi sur la florplena herbejo de via patro kaj flugadis en kapturna valso sur la brilantaj pargetoj de la domo de sinjorino Herminio; kiu pasie amis blankajn rozojn kaj la odoron de konvaloj kaj en la rivero de la lunaj radioj vidis naĝantaj la safirkolorajn okulojn de sinjoro Eduardo?...  Ho, tio estas mi, mi mem... sed se rigardi min estas por vi tre malagrable, vi povas ne rigardi min... nur aŭskultu...  Ŝi faris kelke da paŝoj kaj sidiĝis sur la kanapeto apud Marta. 

　あなた目を覆ったわね、私を見たくないのね！　あなたは私が本当にあなたのお父さんの花でいっぱいの野原を一緒に駆け回った、そしてヘルミーノさんの家の輝く寄せ木張りの床で目の回るようなワルツで飛び回っていた、白い薔薇と鈴蘭の香りが熱烈に好きだった、月の光の流れの中でエドゥアルドさんのサファイア色の目が漂うのを見ていたあの罪のない無邪気で理想的なカロリーナなのかとあなた自身の考えに問うているのですね。おぉ、それが私なのです。私自身です。だけどもしあなたが私を見るのが不愉快なら見なくていいわ、ただ聞いてください…　彼女は数歩歩いてマルタの横にある小さな長椅子に座った。