マルタを読む（235）

La sekvantan tagon Marta timiĝis, kiam ĉe la matena lumo ŝi ekvidis la vizaĝon de sia infano.  Janjo estis ankoraŭ pli pala ol hieraŭ, el ŝiaj profundiĝintaj kaj blue kadritaj okuloj fluis silenta, sed korpenetra plendo.  La juna virino forturnis sin al la fenestro kaj konvulsie interfingrigis la manojn.  Se mi ne donos al ŝi pli bonan komforton, ŝi malsaniĝos... pli bonan komforton, kia freneza penso!  Post du aŭ tri tagoj mi jam ne havos per kio hejti la ĉambron kaj kuiri por ŝi varman manĝon!

　翌日、朝の光で子供を見たときマルタはゾッとした。ヤーニョは昨日よりもさらに青白く、落ち窪んで青く縁取られた両眼からは静かだが体に染み込むような訴えが流れていた。若い女性は窓に向かって身をそらし、引き攣るように指を組んだ。もし私が彼女にもっと快適な生活を与えなかったら、彼女は病気になってしまう…　もっと快適な生活、なんて突飛な考え！　２、３日後にはもう部屋を温めることもできないし、彼女に温かい食べ物を用意することもできない！

--- Hu! ŝi diris al si mem post momento, nenio estas farebla! mi devas iri kaj peti pardonon de sinjorino Szwejc! 

　はー！　少し経って彼女は自分自身に言った。何もできない！　シュヴァイク夫人のところに謝りに行かなくてはならない！

Ŝi iris al la strato Freta.  Malfermante la pordon de la malgaja laborejo, ŝi miris pri si ankoraŭ pli ol tiam, kiam ŝi eniris en la librejon.  Estas vero, ke ŝi sentis sin iom humiligita, sed ĉi tiu sento estis nenio en komparo kun la en ŝi reganta dezirego esti denove akceptita en tiun lokon, kiun ŝi antaŭ kelke da tagoj memvole forlasis. 

　彼女はフレタ通りに行った。陰気な仕事場の扉を開けながら、書店に入った時よりももっと自分に驚いた。彼女が自分を卑屈に感じたのは事実であったが、しかしその感じ方は、数日前に自ら去ったこの場所にもう一度受け入れてほしいという彼女の中で支配している熱望に比べれば何でもなかった。

Sinjorino Szwejc, ekvidinte ŝin, ne vidigis eĉ la plej malgrandan miron. Trans la lipojn de la serioza matrono nur transkuris rapida rideto kaj ŝiaj okuloj akre ekbrilis malantaŭ la okulvitroj.  La laboristinoj levis la kapojn kaj rigardis la venintinon, unuj kun scivoleco, aliaj kun ironio kaj malica kontenteco.  Sub la rigardoj de pli ol dudek paroj da okuloj Marta eksentis varmegan flamon sur la vangoj kaj sur la frunto.

　シュヴァイク夫人は彼女を見て少しも驚きを見せなかった。真面目な夫人の唇に素早い嘲笑が現れ、眼鏡の奥で彼女の目が鋭く光っただけであった。女工たちは頭を上げて、あるものは好奇心で、あるものは皮肉な意地の悪い満足感で入ってきた人を見つめた。二十人以上に見つめられてマルタは頬と額が熱くなるのを感じた。

Tio estis terura turmento, sed ĝi daŭris ne pli ol sekundon.  La estrino de la kudrejo kaj ŝia filino ĉesis tranĉi la tolon.  Videble ili atendis la unuan vorton de sia estinta laboristino. 

　それは恐ろしい責め苦であったが、長くは続かなかった。縫製所の女主人とその娘は布を截るのをやめた。明らかに彼女たちはかつての女工が話し出すのを待っていた。

--- Sinjorino! --- diris Marta, turnante sin al sinjorino Szwejc, --- antaŭ du tagoj mi estis eksplodema, facilanima... mi ofendiĝis de tio, kion vi diris al mi kaj mi respondis per malĝentilaĵo.  Mi petas pardonon de vi.  Se estas eble... mi volus denove labori ĉe vi. 

　奥様！　マルタはシュヴァイク夫人に向きながら言った。二日前には私はカッとなって軽はずみなことをしました。あなたが言ったことが気に入らなくて無礼なことをしました。お詫びいたします。もしできれば…　もう一度あなたのところで働きたいのです。

Kiel antaŭe miron, tiel nun triumfon oni ne vidis sur la vizaĝo de sinjorino Szwejc.  Kontraŭe, ŝi dolĉe ekridetis kaj afable skuis la kapon. 

　前のように、シュヴァイク夫人の表情には驚きも勝ち誇った様子も見られなかった。逆に、彼女は優しく微笑んで愛想よく頭を振った。

マルタを読む（234）

--- Estas vero, estas vero!  Kun infano oni ne povas, tio estus tro multekosta kaj klopoda... Dio scias, kia infano ankoraŭ tio estas...  Sed ĉar ŝin rekomendis Laŭrencio...  Mi timas, ke li sentos sin ofendita, ke ni foririgis ŝin tiel simple kun nenio, ke li opinios, ke ni estas homoj sen koro. 

　それはそうだ、それはそうだ！　子供があるのは困る。それには金もかかるし大変だ。どんな子供なのか分からないし…  しかしローレンシウムの推薦だから… 　私は我々が何も持たせずに返したことで彼が気分を悪くしないか、我々が心無い人間だと思いはしないかと恐れているのだ。

--- Nu! oni povas do ion doni al ŝi!  Mi preferas doni al ŝi unufoje eĉ spesmilon, ol altiri al mi konstantan klopodon... embarason... kaj ankoraŭ preni en la domon fremdan infanon... 

　じゃあ！　彼女に何かあげるべきね！　私はしょっちゅう起こる面倒事を引き受けるよりも、さらには家の中によその子供を受け入れるよりは、一度に1000スペーソでもあげるほうがいいわ。

Marta estis jam sur la ŝtuparo, kiam ŝi ekaŭdis post si rapidajn paŝojn kaj dufoje ripetitan vokon: 

　マルタは後ろで急ぐ足音を聞き、２回繰り返して呼ぶ声を聞いた時、すでに階段にいた。

--- Sinjorino! sinjorino! 

　奥さん、奥さん！

Ŝi sin returnis kaj ekvidis belan junan fraŭlineton, kiu, bone kovrante sin per varma jaketo, kuris al ŝi. 

　彼女は振り返って、暖かいジャケットに身を包んだ綺麗な若い娘が駆けてくるのを見た。

--- Sinjorino, komencis la juna fraŭlineto, haltante antaŭ la vidvino, --- mia patrino ordonis al mi tre peti pardonon de vi, ke vi afable venis al ni vane... hodiaŭ estas tiel malvarme, kaj vi laciĝis irante al ni... mia patrino ordonis al mi tre peti pardonon... 

　奥さん、その若い娘は未亡人の前に立ち止まって話し始めた。私の母があなたにせっかくきていただいたのにお役に立てなくて謝るようにと私に言い付けたの。今日はとても寒くて、あなたはお疲れでしょう。母は本当に謝るようにと言っています。

Ŝi parolis tion rapide kaj konfuzite, ĉe la lastaj vortoj ŝi kun iom nekuraĝa gesto etendis la manon kun spesmila monpapero.  Marta hezitis dum sekundo, sed nur dum sekundo, poste ŝi prenis el la mano de la bela fraŭlino la susurantan papereton, diris "mi dankas" kaj foriris.  Dum la irado hejmen ŝi aĉetis faskon da ligno, iom da nigra pano, da malbonspeca faruno kaj da lakto.  La panon ŝi destinis por si, la lakton kaj farunon por la infano. 

　彼女は困ったような様子で早口にそういい、少しおずおずと1000スペーソの紙幣を持った手を差し出した。マルタは一瞬躊躇したが、しかし一瞬だけで、その綺麗な娘の手から紙幣を受け取り「ありがとう」と言って立ち去った。家に帰る途中で彼女は薪の束と幾らかの黒パンと安物の粉とミルクを買った。パンは自分が食べ、ミルクと粉は子供のためだった。

En tiu tago ŝi plu ne iris en la urbon.  Ŝi pretigis manĝon, konsistantan el lakto kaj faruno, verŝis ĝin sur argilan pladon kaj sidigis antaŭ ĝi Janjon. 

　この日彼女はもう街には行かなかった。彼女はミルクと粉で食事を用意し、それを陶器の皿に注いでその前にヤーニョを座らせた。

Sed la knabineto manĝis ne multe.  Ŝi estis silenta kaj neordinare serioza.  Ŝian malgrandan kapon ŝi sentis kredeble tre peza, ĉar ŝi konstante ĝin apogis per la maldika mano, poste ŝi sidiĝis sur la planko apud la patrino, kuŝiĝis sur ŝiaj genuoj kaj ekdormis per dormo malfacila kaj longa. 

　しかし少女は少ししか食べなかった。彼女は黙っていていつになく真剣だった。彼女は自分の頭をとても重いと感じているに違いなかった。なぜなら彼女はいつも頭をその痩せた手に持たせかけていたから。その後、彼女は母親の横で床に座り、彼女の膝の上に横になり、苦しくて長い眠りについた。

マルタを読む（233）

Ŝi rigardis la adreson de la letero, kiun ŝi tenis en sia mano, kaj ŝi direktis sin sur la straton Swieto-Krzyska.  Post kelke da minutoj ŝi troviĝis en kuirejo, kiu apartenis al vasta kaj bonhava loĝejo.  Ŝi trovis tie kuiristinon, al kiu ŝi transdonis la letereton, kiun ŝi ricevis de la libristo.  La kuiristino direktis sin en la internajn partojn de la loĝejo, Marta sidiĝis sur ligna benko.  Ŝi sidis tie ĉirkaŭ dek minutoj.  Videble gesinjoroj Rzetkowski pripensadis aŭ konsiliĝadis!  Post dek minutoj en la kuirejon eniris nejuna virino kun agrabla eksteraĵo, en vestoj montrantaj bonhavecon.  Ŝi tenis en la mano la leteron de la libristo.  Ŝi aliris al Marta, kiu, ekvidinte ŝin, leviĝis kaj dum kelke da sekundoj atente ŝin rigardis. 

　彼女は自分の手に持った手紙の宛先を見て、スヴェント・クリジスカ通りに向かった。数分後、彼女は広い資産家の家の台所にいた。そこで彼女は料理人の女を見つけて書店主から預かった手紙を渡した。女料理人は家の奥に入っていった。マルタは木の腰掛けに座った。彼女はそこに10分ほどいた。明らかにルトコフスキ夫妻は考えているか相談していたのだった。10分後に感じの良い資産家らしい服装の中年の女性が台所に入ってきた。彼女は手に書店主の手紙を持っていた。彼女はマルタの方に来た。マルタは彼女を見て立ち上がり少しの間彼女を注意深く見つめた。

--- Pardonu, sinjorino, --- diris la mastrino kun iom da konfuzo en la voĉo, --- antaŭ kelke da tagoj ni efektive bezonis ĉambristinon, sed nun ni jam ne bezonas... mi tre bedaŭras... pardonu.  Dirinte tion, la nejuna sinjorino salutis la antaŭ ŝi starantan virinon multe pli ĝentile, ol oni faras ordinare kun kandidatino por ĉambristino, kaj ŝi forlasis la kuirejon. 

　ごめんなさい、奥さん、少し困惑した声で女主人は言った。数日前には私たちは実際にお部屋係を必要としていましたが、今はもう必要なくなりました。とても残念ですが…　ごめんなさい。そう言って、その中年の夫人は自分の前に立っている女性に、普通の人が部屋係の応募者にするよりはずっと丁寧に挨拶をして台所から出て行った。

En la ĉambro, en kiun ŝi eniris, sidis kun pipo en la buŝo grizeta viro kaj du junaj fraŭlinoj brodis apud la fenestro... 

　彼女の入った部屋にはパイプを咥えた白髪の混じり始めた男と窓のそばで刺繍をしている二人の若い娘がいた。

--- Nu? --- demandis la nejuna viro, --- vi ŝin ne akceptis? 

　それで？　その中年の男が尋ねた。君は彼女を雇わなかったのかい？

--- Kompreneble mi ne akceptis.  Vidvino post oficisto... ŝi certe postulus por si iajn apartajn konsiderojn... tia maldika, delikata... kiel ŝi taŭgus por balai la ĉambrojn aŭ en la daŭro de tutaj horoj stari super gladilo... ŝi certe eĉ ne scias lavi nek gladi.  Ni havus kun ŝi nur klopodojn, nenion plu. 

　もちろん雇わなかったわ。役人の後家さんなんて、彼女はきっと自分に対して何か特別な配慮を要求するわ。あんな痩せてか弱い…、彼女が部屋を掃除するとか何時間もアイロンがけをするとかに役立つかしら、おそらく洗濯やアイロン掛けもできないわ。私たちが苦労するだけでそれ以上何もないわ。

--- Estas vero, --- diris la edzo de la nejuna sinjorino, --- kaj tamen estas domaĝe, ke vi ŝin foririgis simple kun nenio.  Kredeble ŝi estas tre malriĉa, se tiel delikata, kiel vi diras, kaj vidvino post oficisto, ŝi volas servi kiel ĉambristino.  Oni devis eble provi... 

　それはそうだ。中年の女性の夫が言った、しかし君が彼女に何も持たせずに返してしまったのは残念だ。もし君のいうようにか弱くて、そして役人の未亡人で、部屋係として働きたいというのなら、彼女はとても貧しいに違いない。多分雇ってみるべきかも…

--- Sed, mia Ignacio, sinjoro Laŭrencio skribas, ke ŝi havas infanon!  Ne parolante jam pri ĉio alia, ĉu ni povas akcepti servistinon kun infano? 

　

　だけどあなた、ローレンシウムさんによれば彼女には子供があるのよ！　他のことは別にして子供のある部屋係なんて雇えますか？

マルタを読む（235）

--- Mi petas vin pri ĝi, --- diris Marta sen plej mallonga pripenso. 

　それをお願いします。マルタは全く考えることなく言った。

--- En tia okazo mi skribos kelke da vortoj al gesinjoroj Rzetkowski.  Se vi deziros, vi povos iri al ili kun mia karteto... 

　そういうことならルトコフスキ夫妻に手紙を書きましょう。お望みなら私の名刺を持っていくこともできますよ。

--- Mi iros certe, --- diris la virino. 

　私きっと行きます。その女性は言った。

La libristo skribis rapide dekkelke da vortoj sur folieto da papero kaj donis ĝin al la atendanta virino.  Li rapidis, li estis maltrankvila kaj kvazaŭ afliktita.  Tuj post la fordono de la letero li salute sin klinis. 

　書店主は小さな用紙に素早く何かを書きそれを待っている女性に渡した。彼は急いでいた。彼は不安で、苦悩しているかのようだった。手紙を渡すとすぐに一礼した。

Ĉi tiu saluto estis klare adiaŭa, ĝi signifis kvazaŭ: mi ne havas tempon, mi nenion plu povas fari!  Marta eliris el la librejo.  La letero, kiun ŝi tenis en la mano, ne estis fermita.  Ŝi malfaldis la duopige falditan folieton da papero kaj turnis ĝin kelkfoje en sia mano.  Ŝajnis, ke inter la partoj de la folieto ŝi ion serĉas.  Efektive en ŝia kapo aperis la penso, ke tiel same kiel antaŭ nelonge en ŝian manuskripton, la libristo eble nun en la folieton da papero enmetis ian donon por ŝi.  Tamen dono tie ne estis.  Marta ekpensis: estas domaĝe, ke li nenion donis! 

　その礼はあきらかにお別れの挨拶であった。それはあたかも私は忙しいのです、これ以上できることはありませんという意味のようだった。彼女が手に持っていた手紙には封がしてなかった。彼女は半分に折られた用紙を開き手の中で何度も裏返した。彼女は紙の間に何かを探しているようだった。実際彼女の頭には少し前に彼女の原稿の中にあったと同様に今回も多分書店主が紙の間に何らかの贈り物を挟んだという考えが現れていた。しかしそこには何もなかった。マルタは彼が何もくれなかったことを残念だと思った。

La libristo estis tre bona homo kaj havis tre kompateman manon.  Sed la kompatemaj manoj havas tiun neoportunecon por la personoj, kiuj ilin bezonas, ke ili ne ĉiam estas en la sama humoro.  Eĉ la plej bona homo ne povas esti en ĉiu momento de sia vivo egalmezure inklina por plenumado de bonaj faroj.  Bonaj faroj estas speco de lukso por la spirito, kies ĉiutaga pano estas la agodevo.  Kompatema mano en momento de plenumado de sia agodevo povas esti tre malinklina por plenumado de kompatemaj faroj. 

　書店主はとても善良な人間で、慈悲深い人であった。しかし慈悲心というものはいつでも同じ気分でいるわけではないというそれを必要とする人にとっての不都合さがあった。最も善良な人間でも生涯でどんな瞬間でもいつでも変わらずに良い行いをしようとしていることはできない。善行というものは行動義務が日常のパンである精神にとっては一種の贅沢である。慈悲深い人はその行動義務を果たす瞬間には慈悲深い行動をしたくないものなのである。

Kia ŝanĝo!  Antaŭ kelke da monatoj Marta ekĝemegis de doloro, de honto, kiam ŝi ricevis almozon, nun ŝi bedaŭris, ke ŝi ĝin ne ricevis! 

　何という変わりよう！　数ヶ月前にはマルタは施しを受けた時に苦痛と恥ずかしさのためにうめいたが、今はそれを受けなかったことを残念に思っている！

マルタを読む（234）

Li parolis ĝentile, sed pli malvarme ol la unuan fojon.  Liaj distritaj okuloj direktiĝadis ĉiumomente al la paperoj, kiuj kuŝis sur la tablo. 

　彼は丁寧に話したが、最初の時よりも冷たかった。彼の上の空の視線はしばしば机の上の書類に向けられた。

--- Mi perdis la okupon en la kudrejo, en kiu mi laborenspezadis dudek spesdekojn por tago.  Ĉu vi ne scias pri ia loko, kiu taŭgus por mi, pri ia... 

　私は日に200スペーソの収入を得ていた縫製所での仕事を失いました。私にふさわしいところをお知りになりませんでしょうか、何か…

La libristo mallevis la okulojn kaj dum momento staris silente. 

　書店主は少しの間視線を下げて黙って立っていた。

Al lia antaŭa embaraso aliĝis nun iom da konfuzo kaj eĉ malpacienco. 

　それまでの彼の困惑に今は混乱とさらには気短さが加わった。

--- Ha! --- li diris post momento, farante per ambaŭ manoj geston, kiu montris bedaŭron, --- kion fari, sinjorino! oni devas ion povoscii, oni nepre devas ion povoscii... 

　ああ！　少し経って彼は残念そうに両手を振って言った。どういたしましょうか！　奥さん、人は何かができなければなりません、どうしても何かができなければ…

Li ne finis sian penson kaj silentiĝis.  Marta kunpremis en ambaŭ manoj la finojn de la tuko, kiun ŝi havis sur la kapo. 

　彼はその考えを終わらせずに黙ってしまった。マルタは頭にかぶっている布の端を両手で握りしめた。

--- Sekve, --- ŝi diris post momento, kion do mi faros? 

　ですから、少し経って彼女は言った。私は何をしましょうか？

Ŝi diris tion en tia maniero, ke la libristo levis la okulojn kaj rigardis ŝin atente.  Ŝia voĉo havis sonon mallongan kaj iom akran, en la profunde sidantaj okuloj brulis fajro, sed ne fajro de doloro, kiel antaŭ kelka tempo, ne de silenta, penetranta petegado, sed kvazaŭ de retenata obtuza kolero.  Rigardante ŝin kaj aŭskultante ŝian voĉon, oni povus diri, ke kontraŭ tiu homo, kun kiu ŝi parolis, ŝi sentas ian ĉagrenon, ke en sia spirito ŝi akuzas lin parte pri tio, kion ŝi suferas. 

　彼女の言葉によって書店主は目を挙げて彼女を注意深く見つめた。彼女の声は短くいくらか鋭く響いた。深く沈んだ目には火が燃えていたが、苦痛の火ではなく以前のように沈黙した貫くような懇願の火ではなく、抑えられた鈍い怒りの火のようだった。彼女を見て彼女の声を聞いて人は彼女が彼女の話している人に対してなんらかの落胆を感じていると言うかもしれない、彼女の心の中で、彼女の苦しみについて部分的に彼を告発していると。

La libristo pripensis ion dum momento. 

　書店主は少しの間何かを考えていた。

--- Mi malĝojas, --- li diris, --- mi tre malĝojas, ke mi vidas en tia situacio la edzinon de homo, kiun mi konis kaj estimis.  Ŝajnas al mi, ke mi povos ankoraŭ ion fari por vi... kvankam tio estos nur nova provo.  Miaj konatoj, gesinjoroj Rzetkowski, ĝuste nun bezonas iun... iun por... servado en la ĉambroj... se vi dezirus tian lokon... 

　悲しいことです。彼は言った。こんな状況で私が尊敬していた知人の奥様に出会うのはとても悲しいことです。ただ新しい試みですが、あなたのためにまだ何かできると思います。私の知人のルトコフスキ夫妻が人を、部屋で働く人を必要としています。もしあなたがそんな仕事でも良いとおっしゃるなら…

マルタを読む（233）

Kune kun la taga lumo en la subtegmentan ĉambreton eniris rememoroj pri la ĉiutagaj bezonoj.  Marta elprenis el la poŝo dekkvinspesdekan moneron.  Pli da mono ŝi ne havis, kaj laborenspezon ŝi havis nenian. 

　昼の光と共に屋根裏部屋には毎日の生活についての記憶が入ってきた。

マルタはポケットから150スペーソの小銭を取り出した。それ以上のお金はもうなかったし、収入も全くなかった。

--- Mi devos iri peti! --- ŝi ekpensis. 

　私は頼みに行かねばならない！　彼女は考え始めた。

Ŝi eliris en la urbon kaj direktis sin al la konata librejo.  Ŝi iris al la homo, kies kompatema mano jam donis al ŝi unu fojon laboron, la duan fojon almozon. 

　彼女は街に出てあの書店に向かった。彼女は彼女に一度は仕事を、二度目には施しを与えてくれたあの慈悲深い手を持つ人のところに行った。

Malfermante la pordon de la librejo, Marta eksentis en si mem ian miron.  Antaŭ sia eliro el la domo ŝi imagis al si, ke tre malfacile estos al ŝi transpaŝi ĉi tiun sojlon, ke tiel same, kiel antaŭ kelka tempo, antaŭ la eldiro de vorto de peto ŝi ruĝiĝos de honto, ŝi perdos por momento la voĉon.  Ŝi eraris.  Ŝia koro ne frapis pli forte, ruĝo ne kovris ŝian frunton, kiam ŝia rigardo renkontiĝis kun la rigardo de la libristo. 

　書店の扉を開けてマルタはある驚きを感じた。自分の家から出かける前にはこの敷居を通るのがとても難しいだろうと思っていたし、同じように少し前にはお願いの言葉を出す前に恥ずかしさで真っ赤になるだろうと思っていた。そうではなかった。彼女の視線が書店主の視線と出会った時、彼女の心臓は強く打たなかったし、彼女の額は赤くならなかった。

Li staris, kiel ordinare, malantaŭ la skribtablo, iom kliniĝinte super amaso da notoj kaj kalkuloj.  Kiam, aŭdinte sonoradon, li levis la vizaĝon, lia frunto estis malpli serena ol antaŭ kelka tempo, en liaj okuloj oni povis legi ian maltrankvilecon aŭ malĝojon.  Videble io lin embarasis aŭ afliktis.  Eble li havis malsukceson en la entrepreno, de kiu li multe al si promesis, aŭ eble lin afliktis malsano de iu el lia familio aŭ el liaj amikoj?  Kun videbla malfacileco li fortiris siajn pensojn de la objekto de sia okupo kaj direktis al la eniranta virino rigardon malpli serenan, malpli bonan kaj afablan ol antaŭe.  Marta tion rimarkis.  Kelke da tagoj pli frue ŝi sin retirus kaj forirus aŭ almenaŭ kaŝus la celon de sia veno, sed nun ŝi aliris al la skribtablo kaj interŝanĝinte saluton kun la libristo, ŝi diris: 

　彼はいつものように書き物机の後ろで、書類や計算書の上に身をこごめて立っていた。呼び鈴の音を聞いて彼は顔を上げた。以前よりも彼の額は暗く、目にはなんらかの不安や悲しみが見てとれた。見るからに何かが彼を困らせ苦しませていた。おそらく大いに見込みのあった事業に失敗したのか、あるいは彼の家族や友人の誰かの病気が彼を苦悩させているのか？　彼は自分の仕事から自分の考えを明らかに苦労して引き離し、入ってくる女性に以前よりも暗い、不快な、無愛想な視線を向けた。マルタはそれに気づいた。数日前なら彼女は引き返して立ち去ったであろうし、あるいは少なくとも自分の訪問の目的を隠したであろうが、しかし今は書き物机に向かっていき、書店主と挨拶を交わして、言った：

--- Vi estis tiel bona, ke vi helpis min per konsilo kaj donaco, tial mi venis denove al vi... 

　あなたは親切なお方で助言と贈り物で私を助けてくださいました。それで再び参りました…

--- Per kio do mi povas servi al vi? 

　あなたは私に何をお望みですか？

マルタを読む（232）

--- Ne! --- pensis Marta; --- unu el la ambaŭ : oni devas esti en la mondo aŭ forta kaj fiera, aŭ malforta kaj humila.  Oni devas povoscii porti kaj gardi sian personan dignon, aŭ oni devas rifuzi al si ĉiun pretendon pri ĝi.  Mi estas malforta, sekve mi devas esti humila.  Mi ne povas per miaj faroj leviĝi ĝis tia situacio, ke mi devigu la homojn estimi min, sekve mi ne devas postuli por mi estimon.  Kaj cetere por kio la homoj devas min estimi?  Ĉu mi mem efektive min estimas?  Ĉu mi povas sen honto kaj sen riproĉoj de la konscienco rigardi ĉi tiun infanon, al kiu mi devis doni apogon kaj prizorgon kaj donas nenion?  *Ĉu mi povas sen plej profunda humiliĝo pensi pri tio, ke simile al sendefenda ŝafo mi klinas mian nukon antaŭ nehonesta mano, permesante, eĉ petante, ke el mia laboro, el la ŝvito de mia frunto ĝi kreu riĉecon por si kaj por siaj infanoj?*  Kian opinion cetere havas pri mi la tuta mondo, la homoj?  Unu forĵetas mian laboron, ĉar ĝi estas sentaŭga; alia jam tuj en la komenco ĝin ne akceptas, havante la konvinkon, ke ĝi certe estas sentaŭga; alia malnoble ĝin ekspluatas ĝuste tial, ke ĝi estas senkapabla; fine alia eĉ vidas en mi ne homon, kiu egalas al li per honoro kaj virto, sed nur nemalbelan virinon, kiun oni povas... aĉeti!  Kial do mi postulis de sinjorino Szwejc tion, kion la tuta mondo al mi rifuzas, kion akiri ĉe la homoj, eĉ ĉe mi mem, mi ne povis? 

　いいえ！　マルタは考えた。二つのうちの一つ：人はこの世で強くて誇り高く、あるいは弱くて卑屈であらねばならない。人は自分の尊厳を持ち守ることができるか、あるいはそれについて主張することを諦めるかである。私は弱い。だから私は卑屈であらねばならない。私は私の行動で人々に私を尊敬させるような立場にまで浮き上がることはできない、だから私は私への尊敬を要求することはできないのだ。それに何のために人は私を尊敬しなければならないのか？　実際、私自身が私を尊敬しているだろうか？　私は私が支え、守らなければならないのに何も与えていないこの子供を恥ずかしげもなく良心の呵責なしに見ることができるだろうか？　私は私の労働や私の額の汗から自分や自分の子供たちのために富を作り出すことを約束しあるいは求めて不正直な手の前に無防備な羊のように首を傾けることを考えることが深い屈辱なしにできるであろうか？

    　*…………* 実のところこの文の構造がよくわからない・・・ĝi は nehonesta mano を指していると思うのだが、kreu の主語なので、その後の si, siaj は ĝi を受けているはずだが、実際は ĝi が重要ではないので文全体の主語である mi（＝Marta）を受けていると考えることもできる。しかしなぜ siaj infanoj と複数なのか？

　ところで私について世間の人たちはどう思っているのだろうか？　ある人は私の仕事を役に立たないと投げ捨てた。別の人は、初めから役に立たないと決めつけて受け入れなかった。さらに別の人はまさに能力がないからと卑劣に利用した。そして最後には私をその人にとっては名誉と徳が対等な人間として見ず、ただ醜くはない女性としてしか見なかった、それも買うことのできる女性として！　なぜ私は人々において、私自身においてさえ得ることを世間が拒否したものをシュヴァイク夫人に要求できたのであろう？

La nokto cedis al griza vintra tagiĝo, Marta ĉiam ankoraŭ sidis sur la sama loko, kun kubutoj apogitaj sur la genuoj, kun kapo inter la manplatoj.  Ŝi sentis sin nun humila, tre humila, ŝi ridetis pri si mem ĉe la penso, ke hieraŭ ankoraŭ ŝi povis havi iajn pretendojn pri estimo de homoj; ŝi estis certa, ke jam neniam ŝi miros sian propran malaltiĝon kaj neniam ekmurmuros kontraŭ la mano, kiu ŝin ofendos. 

　夜が冬の灰色の朝に譲った。マルタは膝に肘をついて頭を両手で抱えてまだずっと同じところに座っていた。彼女は自分を卑屈にとても卑屈に感じていた。昨日はまだ人々の尊敬について幾らかの主張を持つことができたと考えて自分自身を笑った。彼女は自分の転落についてもう決して驚くことはないであろうし彼女を侮辱する手に対して不平を言うこともないであろうと確信した。

マルタを読む（231）

Janjo havis en tiu nokto dormon maltrankvilan kaj interrompatan. 

　この夜、ヤーニョは不安な断続した眠りについた。

Ĝis nun, se ŝi ofte ploris en la tago, en la nokto ŝi almenaŭ dormadis trankvile.  Sed tiun vesperon oni elportis el la ĉambro la lastan objekton de ŝia ludado: la du malnovajn lamajn seĝojn.  Ŝi bedaŭris ilin kiel bonajn amikojn, kun kiuj ŝi ludadis en pli liberaj minutoj kaj al kiuj ŝi silente rakontadis siajn suferojn kaj plendojn pri malsato, malvarmo, pri la batoj de Antoniowa, pri kiuj, gvidata de instinkto de bona infano, ŝi ne volis alporti plendojn al la patrino.  La infano ploris kortuŝe, kiam ŝi vidis, ke oni elportas ŝiajn amatajn kriplajn maljunuletojn, poste, kuŝiĝinte sur la tero, ŝi eble rememoris sian antaŭlongtempan mahagonan liteton, ĉirkaŭitan de galerieto, kovritan de brodita litkovrilo, per kies diverskoloraj strioj ŝi lernis distingi kolorojn kaj admiri ilian belecon... 

　今まで、彼女は昼間に泣いても夜にはとにかく静かに眠ったのだった。しかしこの夜は部屋から彼女の最後の遊びの道具だった２脚のがたつく椅子が持ち去られてしまった。彼女はそれらを自分の親しい友達として惜しんだ。その友達とより自由な時間に彼女は遊び、自分の苦しみやひもじさ、寒さやアントニオに打たれたことなどについての不平を語っていた。打たれたことについて、彼女は良い子供の本能に導かれて母親に不平を持って行きたくなかったのである。彼女の大好きな歪んだ古い友達が持ち出されるのを見たとき彼女は心から泣いた。その後、床の上に寝て、彼女はおそらく自分のずっと以前のマホガニーの小さなベッドを思い出していた。そのベッドは手すりに囲まれて刺繍をしたベッドカバーに覆われていた。そのカバーのさまざまな色の線によって彼女は色を見分けることとそれらの美しさを称賛することを学んだのだった。

Estis jam preskaŭ noktomezo.  La infano ĵetiĝadis sur sia malalta sternaĵo, de tempo al tempo ĝemadis kaj ploradis en la dormo.  Marta senĉese sidis sur la planko apud la kameno, en plena mallumo kaj farante al si mem akrajn riproĉojn. 

　もうほとんど深夜になっていた。子供は自分の低い寝具に身を投げ出し、寝むりながら時々うめき泣いていた。マルタは暖炉の横の床に座って真っ暗な中で自分自身への鋭い非難を絶えず行っていた。

Akre kaj turmente ŝi riproĉadis al si sian agon rilate al sinjorino Szwejc.  Kial ŝi ekflamis per ofendita fiereco?  Kial ŝi forlasis tiun lokon, en kiu ŝi havis ian ajn eblon, por ion ajn laborenspezi?  Estas vero, ke la ofendo, kiun oni tie ĵetis al ŝi en la vizaĝon, estis nemeritita, granda, forte vundanta, sed kio el tio sekvas?  Ĉu virino en ŝia situacio havas la rajton interŝanĝe por ofendo ĵeti al iu en la okulojn sian pecon da pano, nigran, malmolan, maldolĉan, sed lastan?  Tute ne kapabli ion fari, por levi sin el malestiminda situacio, kaj samtempe ne kapabli pacience toleri la batojn kaj ofendojn, kiujn donas tiu situacio, kia nekonsekvenco!  Per propra senkapableco fordoni sin en la manojn de virino, kiu ekspluatas tiun senkapablecon, kaj poste postuli de ŝi por si estimon kaj justecon?  Kia senprudenteco! 

　彼女はシュヴァイク夫人に対してとった自分自身の行動を鋭くかつ苦悩に満ちて非難していた。なぜ彼女は誇りを傷つけられてカッとなってしまったのか？　どうして彼女は幾らかでも収入を得られる可能性が幾らかでもあるその場所を出てきてしまったのだろう？　そこで彼女の顔に投げつけられた侮辱は彼女にふさわしいものではなく、大きくて強く傷つけるものだったというのは本当だったが、しかしその結果は何であったか？　女性というのはその立場上侮辱と引き換えに自分の黒くて固く苦い、しかし最後のパンのかけらを誰かの目の中に投げてしまう権利を持っているだろうか？　軽蔑に値する状況から身を浮かび上がらせるために何もできず、そして同時に打撃と侮辱を忍耐強く耐えることができないとは、何という矛盾であろうか！　無能力につけ込んで搾取する女性に自分の無能力がゆえに身を捧げておいて、彼女に自分への尊敬と正当さを要求するとは、なんて思慮の浅いことであろう！

マルタを読む（230）

La fraŭlineto enkuras en la korton, kien la sinjoro de la kreitaĵoj ne kuraĝas ŝin sekvi.  Kun malriĉa laboristino estas alia afero, sed kun nepino de virino, kies domon oni vizitadas, kun fraŭlino Szwejc, kiu, kiel oni diras, havos ĉirkaŭ dekkvinmil spesmiloj da doto, promeni senceremonie sur la korto ne konvenas. 

　貧しい女工と一緒なら話は別だが、噂では1,500万スペーソの持参金があるというシュヴァイク嬢と一緒に中庭を気楽に歩くのは具合のいいことではない。

Aleĉjo eliras sur la straton, kaj antaŭ liaj okuloj preterŝoviĝas du virinaj figuroj: la figuro de malriĉa laboristino kun flamo en la indignanta okulo kaj la figuro de bela fraŭlineto kun oraj harfasketoj ĉirkaŭ la blanka frunto.  Li jam mem ne scias, kiu el ili estas pli bela kaj pli alloga.  "Tiu, --- li pensas, --- estas fiera kaj flama diino; ĉi tiu estas tre ĉarma malgranda diineto!  Veron diras la scienculoj: kiaj nekalkuleblaj riĉaĵoj estas disverŝitaj en la granda regno de la naturo!  Kiom da nuancoj, kiom da specoj!  Kiam homo devas fari elekton, li simple ricevas kapturnon kaj la koro en li fandiĝas.  Sed por kio fari elekton?  Tous les genres sont bons hors le genre vieux et laid! 

　アレーチョは通りに出ていった。彼の目の前を２人の女性の姿が通り過ぎていった。目に怒りの炎を持つ貧しい女工の姿と白い額の周りに金髪の束を下げた美しい娘の姿であった。彼には彼女らのうちどちらがより美しくて魅力的なのかわからなかった。あっちは。彼は考えた。誇りたかき炎のような女神、こっちはとても魅惑的な小さな女神！　科学者は真実を言う：偉大な自然界には数えきれないほどの宝が撒き散らされている！　何と多くの趣、何と多くの種類！　人が選ばねばならないとき、ただ目眩がして心が溶けてしまう。しかし何のために選ぶのか？　Tous les genres sont bons hors le genre vieux et laid! （フランス語：古くて醜いものを除いて、すべての種類が優れている。google 翻訳による）

Viro! mizera lanugo! vi, ventanima estaĵo! 

　男よ！　惨めな羽毛！　お前は風のような心を持つ存在！

Kaj Marta? 

　そしてマルタは？

Post la fortaj ekscitiĝoj, kiujn ŝi havis, Marta denove enfalis tute en bagatelaĵan kalkulon.  La ses spesmilojn, kiujn ŝi ricevis de la libristo, ŝi donis al la domadministranto, pagante tiamaniere la ŝuldon, kiu ĝis nun ne estis pagita, kaj aĉetante samtempe la rajton loĝi en la subtegmenta ĉambreto ankoraŭ dum du semajnoj. 

　激しい興奮の後でマルタは再び細かい計算に落ち込んでいた。彼女が書店主から受け取った6,000スペーソは今まで払ってなかった借りとさらに屋根裏部屋のこれからの２週間分の家賃として大家に払ってしまった。

--- Vi ŝuldas ankoraŭ por la mebloj, diris la administranto, prenante el ŝia mano la monon. 

　貴女にははまだ家具の借用料がありますよ、彼女の手からお金を取りながら大家はそう言った。

--- Forprenu ilin el mia ĉambro, ĉar mi ne povas pagi por ilia uzado. 

　家具は部屋から持っていってください、私には借用料が払えませんから。

Iaj bonhavaj gesinjoroj, kiuj loĝis en la dua etaĝo, bezonis por sia kuirejo aŭ antaŭĉambro tablon, kelke da seĝoj kaj liton.  Vespere ĉi tiuj mebloj jam ne estis en la ĉambro de Marta.  Ŝi sternis sian tre malmultigitan litaĵaron sur la nuda planko kaj sidiĝis sur la planko antaŭ la malplena kameno.  Ĉe la dua flanko de la kameno sidiĝis Janjo.  La pozo de la patrino estis senmova, preskaŭ rigida, la infano sidis kuntirita kaj tremanta de malvarmo kaj eble ankaŭ de sufero.  La du palaj vizaĝoj, kiujn ĉirkaŭis la krepusko de la komenciĝanta vespero kaj profunda silento de la dezerta ĉambro, prezentis malgajan vidaĵon.  Ĝi estis ankaŭ vidaĵo mistera.  Du malfeliĉaj vivoj sidis tie antaŭ la malvarma aperturo de mallumega kameno.  Kia estos ilia fino? 

　3階に住んでいた幾らか豊かな夫婦が台所や前室にテーブルや何脚かの椅子、ベッドを必要としていた。夕方にはこれらの家具はもうマルタの部屋になかった。彼女は少なくなった寝具を剥き出しの床に敷いて、空っぽの暖炉の前の床に座った。暖炉のもう一方にはヤーニョが座った。母親は硬直したように動かず、子供は縮こまって座り、寒さで、そしておそらくは苦しみで震えていた。夕暮れになって薄闇が取り巻く二つの青白い顔と荒れ野のような部屋の深い沈黙とは悲しい光景であった。それはまた不思議な光景でもあった。二つの不幸な命は真っ暗な暖炉の冷たい口の前に座っていた。それらの終末はどうなることであろうか？

マルタを読む（229）

En tiu sama momento enkuris el la strato en la pordegon juna fraŭlineto, preskaŭ ankoraŭ infano, en malvasta pelto kaj kun mirinde graciaj botetoj.  Kiam Aleĉjo ŝin ekvidis, la esprimo de lia vizaĝo subite ŝanĝiĝis.  Li rapide deprenis la ĉapelon, kaj, salutante la belan fraŭlineton, li diris kun rideto: 

　その同じ瞬間に通りから門の中にまだほとんど子供でもある若い娘が駆け込んできた。彼女は幅の狭い毛皮のコートを着て、驚くほど優雅な短靴を履いていた。アレーチョが彼女を見たとき、彼の表情は突然変わった。彼は急いで帽子を脱ぎ、その美しい娘に挨拶をしながら微笑んで言った。

--- Kiel longe jam mi ne havis la feliĉon vidi fraŭlinon Eleonoron!  La fraŭlineto videble ne estis malkontenta de la renkontiĝo. 

　ずいぶん久しぶりにエレオノーロお嬢さんに会いましたね！　その娘はその出会いに明らかに不満足ではなかった。

--- Ha! sinjoro Aleksandro estas vere tre ĝentila! tre ĝentila!  Jam tutan monaton vi ne estis ĉe ni.  La avino kaj la onklino jam kelke da fojoj diris, ke sinjoro Aleksandro estas neĝentila. 

　ああ！　アレクサンドロさんは本当に礼儀正しいこと！　とっても紳士的！　もう１ヶ月も貴方は私たちのところに来られませんでした。お婆さんとおばさんはアレクサンドロさんは礼儀を知らないってもう何度も言ってますよ。

Sinjoro Aleksandro per revantaj okuloj sekvis la movojn de la rozokoloraj lipetoj, kiuj pepis tiujn vortojn. 

　そう囀るバラ色の唇をアレクサンドロ氏はうっとりとした目で追った。

--- Sinjorino! --- li diris, --- la koro tiras min al via domo, sed la prudento malkonsilas. 

　お嬢さん！　彼は言った。心は私を貴方の家に引き寄せますが、理性が止めるのです。

--- La prudento!  Estus tre interese scii, kial la prudento devas malkonsili al vi vizitadi nin? 

　理性ですって！　その理性がなぜ私の家を訪ねるのを止めなければならないのか知りたいわ。

--- Mi timas pri mia trankvileco! --- diris mallaŭte la sinjoro de la kreitaĵoj. 

　私は私の平静さが怖いのです。「人の主人」は小声で言った。

La fraŭlineto ruĝiĝis ĝis la haroj kaj oreloj. 

　その娘は髪や耳まで赤くなった。

--- Nu, ne timu kaj venadu al ni, ĉar alie la avino kaj la onklino vere koleros. 

　恐れないで来なさいよ、そうでないとお婆さんとおばさんは本当に怒りますよ。

--- Kaj vi ? 

　貴方はどうなんです？

Momento da silento.  La okuloj de la fraŭlineto rigardas najlon, elstarantan el la planko de la pordegejo, la okuloj de la venkinto kalkulas la orajn harfasketojn, kiuj el sub la ĉapelo elŝutiĝis sur la blankan frunton. 

　少しの沈黙。娘の目は門の床から突き出している釘を見ていた。勝利者の目は帽子の下から白い額にこぼれ出ている金髪の束を数えていた。

--- Mi ankaŭ vin koleros. 

　私も怒りますわ。

--- Ho! se tiel estas, mi venos, mi nepre venos! 

　おお！　そういうことなら私は行きます、是非とも行きます！

マルタを読む（228）

--- Vi amuziĝos, --- ŝi ripetis kun malagrabla rido, --- sed permesu, ke virino, kiun vi bonvolis elekti kiel objekton de via amuziĝo, ripetu al vi la vortojn de malnova fablo: Malbone, malbone vi tempon pasigas, vin tio amuzas, nin tio mortigas!... 

　貴方は楽しいでしょう。彼女は不快に笑いながら言った。しかし、貴方に楽しみの対象として選んでいただいた女性に古い寓話の言葉を繰り返させてください：貴方が悪く、時間を悪く過ごし、貴方はそれを楽しみ、私たちを殺す。

Dirinte ĉi tion, ŝi pasis preter la miregigita junulo kaj malaperis post la pordego.

そう言って、彼女はびっくりしている若者の横を通って門の向こうに姿を消した。

La sinjoro de la kreitaĵoj restis sola, klinis la kapon, tuŝis per la mano siajn lipharetojn, direktis konsternitan rigardon al la tero kaj longe staris tiele.  Sur lia vizaĝo oni povis vidi honton kaj bedaŭron.  Li hontis pri sia malvenko, li bedaŭris la ĉarman kaj kontraŭstaran kaj ĝuste pro sia kontraŭstareco ankoraŭ pli ĉarman bildon, kiu malaperis antaŭ liaj okuloj.  Aŭ eble kiam li vidis la virinon kun la flamantaj pupiloj, kun nubo sur la frunto kaj kun lipoj tremantaj de fiera sufero, en li ektremis ia pli serioza sento; eble li eksentis, ke li agis malbone, ke li al iu malgraŭvole faris maljustaĵon.  Ho, jes malgraŭvole!  "Nin tio mortigas" ŝi diris. 

　「人の主人」は一人残って頭を傾げて自分の口髭に触って驚いた目を地面に向けそのまましばらく立っていた。彼の顔には恥ずかしさと残念さが見てとれた。彼は自分の敗北を恥じ、彼の目の前から消えた魅力的で反抗する、そしてその反抗が故により魅力的な姿を残念に思った。あるいは、燃える瞳と曇った額の誇り高く苦しみで震える唇の女性を見たときおそらく彼の中に何かより真面目な感覚が震え始めたのかもしれない、おそらく彼は自分が間違って行動した、彼か誰かがそのつもりもなく不正な行為をしたと感じ始めていたのかもしれない。おお、そうだ、そのつもりなく！　「私たちを殺す」彼女はそう言った。

Kia penso!  Ĉu li intencis iun mortigi?  Nenio en la mondo estis pli fremda al lia sentema koro, ol intenco de ia mortigo; nenio estis pli kontraŭa al liaj pensoj, kiuj tute ne havis ian inklinon al dramoj.  Kaj tamen kun kia forto ŝi parolis al li! kia dolora fulmo brilis el ŝiaj pupiloj, kiel pala kaj kiel bela ŝi estis!  Aleĉjo senŝanceliĝe fordonus en ĉi tiu momento kelke da jaroj de sia senzorga kaj feliĉa vivo, por povi ŝin vidi, petegi de ŝi pardonon, kompensi al ŝi la maljustaĵon, se li ĝin faris al ŝi kaj... akompani ŝin al ŝia loĝejo. 

　何という考え！　彼は誰かを殺そうとしただろうか？　殺そうとするなど彼の感じやすい心にはこの世で最も無関係であり、劇的な事件に傾く気持ちなど全く持たない彼の考えには全く反するものだった。しかし何という強さで彼女は彼に言ったことか！　彼女の瞳から何と苦しい炎が輝いていたことか、彼女は何と青ざめ、そして何と美しかったことか！　アレーチョはこの瞬間に、彼女を見るためなら、もし彼が不正なことをしたのなら彼女に許しを乞い、償い、…そして彼女の住居までついて行くためなら自分の数年間の気楽で幸せな人生を迷うことなく捧げてしまったかも知れない。

Ha! sed kie estis tiu ŝia loĝejo! li ne sciis.  Li sulkis la frunton, klakis malpacience per la fingroj kaj, levante la kapon, ekkriis preskaŭ kolere: 

　ああ！　しかし彼女の住居がどこなのか、彼は知らなかった。彼は額に皺を寄せてジリジリしながら指を鳴らし、ほとんど怒ったように叫んだ。

--- Nun mi ŝin kredeble jam ne trovos! 

　僕はもう彼女を見つけることができないだろう！

マルタを読む（227）

Sed apenaŭ ŝi eniris en la pordegan arkaĵon, ŝi retiriĝis kvazaŭ antaŭ ia terura fantomo, esprimo de mortiga ofendo kovris ŝian vizaĝon.  En la pordega arkaĵo staris ankoraŭ Aleĉjo kaj interparolis mallaŭte kun ia juna viro, kiu staris ĉe la malsupro de la ŝtuparo, per kiu li videble ĵus malsuprenvenis, por iri en la urbon.  Marta forsaltis al la kontraŭa flanko.  Estis videble, ke ŝi penis nerimarkite formalaperi laŭlonge de la muro; sed ĉu lerta kapreolo povas forkuri de la okulo de sperta ĉasisto? 

　しかしマルタが門のアーチから出ようとした時、彼女は何か恐ろしい幽霊を前にしたかのように後退りした。死ぬほどの不快感が彼女の顔に現れた。門のアーチにはまだアレーチョが立っていて街に出るために階段を降りてきてそこに立っている若い男と小声で話していた。マルタは反対側に跳んで離れた。彼女は気づかれずに壁に沿って去っていこうとしているのが見てとれたが、巧みな鹿は経験を積んだ猟師の目から逃れられるだろうか？

--- Sinjorino! --- ekkriis Aleĉjo, sin returnante; --- kia surprizo!  Mi ne pensis, ke vi tiel frue forlasos hodiaŭ tiun kavernaĉon, kiu (nun lia voĉo mallaŭtiĝis) de kelka tempo fariĝis por mi paradizo, al kiu mi sopiras! 

　奥さん！　アレーチョが振り返りながら叫んだ。何という驚き！　私は貴女がこの見窄らしい家から今日はこんなに早く出てくるとは思っていませんでした。この家は（今彼の声は小さくなった）少し前から私にとって憧れの天国になりました。

La viro, kun kiu Aleĉjo antaŭe interparolis, forlasis la lastajn ŝtupojn kaj elkuris sur la straton, ĵetante preterflugantan rigardon sur la virinon, al kiu sin turnis lia kamarado, kaj maskante dusignifan rideton per kanteto el Flik kaj Flok.  Marta staris ĉe la muro, pala kiel marmoro, kun elrektigita talio kaj kun fulmoj en la okuloj.  La gaja Aleĉjo alproksimiĝis al ŝi kun rideto sur la lipoj kaj kun reva rigardo. 

　アレーチョが話していた男は最後の段を降りて自分の仲間が向かった女性にチラリと視線を飛ばして意味ありげな微笑をフリックフロックの歌で隠しながら通りを駆け出していった。マルタは大理石のように青ざめて壁のところに姿勢を正して燃えるような目をして立っていた。陽気なアレーチョは微笑みを唇に浮かべ夢見るような目をして彼女に近づいた。

--- Kion vi volas de mi, sinjoro? --- ekkriis la virino. 

　貴方、私に何の御用ですか？　その女性は叫んだ。

--- Sinjorino! --- interrompis ŝian parolon la sinjoro de la kreitaĵoj, --- antaŭ kvaronhoro vi forpuŝis min de vi per tre severa vorto, sed mi ne perdas la esperon, ke mia konstanteco... 

　奥さん！　その「人の主人」は彼女の言葉を遮った。15分前に貴女はとても厳しい言葉で私を拒絶しました。しかし私は希望を失ってはいません、私は変わりなく…

--- Kion vi volas de mi, sinjoro? --- ripetis la virino, reakirante sian voĉon, kiun ŝi estis perdinta por momento.  --- Jes, ŝi diris plue, mi forlasis tiun kavernaĉon, en kiu tamen troviĝis mia lasta rimedo de enspezado, la lasta peco da pano por mi kaj por mia infano.  Mi faris tion kaŭze de vi.  Per kia rajto vi, sinjoroj, baras la vojon al ni, por kiuj la irado jam sen tio estas tiel malfacila?  Ĉu vi havas almenaŭ iometon da koro kaj konscienco, kiam vi persekutas estaĵojn, kiuj jam sen tio ne scias, kie ili povas trovi por si lokon en la mondo?  Ho, al vi tio certe kaŭzos nenion malbonan!  Al vi la homoj donos por tio laŭdon, al ni ili donos ofendon.  Ni perdos la honestan nomon kaj ofte ankaŭ la lastan pecon da pano, vi bonege amuziĝos... 

　貴方は私に何の御用なのですか？　一瞬声を失った彼女は、声を取り戻して繰り返した。そうです、彼女はさらに続けた。私は私の収入の最後の手段が、私と私の子供のパンのかけらがあるこの見窄らしい家から出てきました。貴方のせいで私はそうしたのです。何の権利で貴方たち男たちはただでさえ進むのがこんなに困難な私たちの道の邪魔をするのですか？　貴方たちはただでさえこの世に自分の場所を見つけることのできない人たちを苦しめるときには少なくとも僅かの心と良心をも持っていないのですか？　おお！　こんなことは貴方にとっては何でもないことでしょう！　人々は貴方を賞賛し、私たちには侮辱を与えるのです。私たちは正直さという評判をなくし、最後のパンのかけらをもなくします。貴方は大いに楽しんで…

Ŝi diris ĉion ĉi tion rapide, preskaŭ sen respiro, kun akra moko en la voĉo kaj en la okuloj. 

　彼女はこれらをほとんど息をも継がずに早口に話したが、その声と目の中には鋭い嘲りがあった。

マルタを読む（226）

--- Diru al ŝi, ke la laboristino, kiu havis la malfeliĉon renkonti sur ĉi tiu korto junan kaj salonan fraŭlon, foriĝis de ĉi tie mem kaj propravole. 

　この中庭で若くて社交的な男と出会うという不幸にあったその女工はここから自分で去りましたとその方に言って下さい。

Ĉi tiuj vortoj eksonis tra la granda ĉambro per voĉo klara kaj forta.  Marta leviĝis de la seĝo kaj kun alte tenata frunto kaj kun tremantaj lipoj rigardis rekte en la vizaĝon de sinjorino Szwejc. 

　この言葉は広い部屋を通してはっきりした強い声で響いた。マルタは立ち上がって頭を高く上げて唇を震わせながらシュヴァイク夫人の顔を見つめた。

--- Mi estas virino malriĉa, tre malriĉa, --- ŝi diris plue, --- sed mi estas honesta, kaj vi havis nenian rajton paroli al mi en tia maniero.  Ne la Providenco fordonis min al via prizorgado kaj alkondukis min ĉi tien, sed mia propra senkapableco.  Mi venis ĉi tien, ĉar aliloke mi ne povosciis labori; vi scias tion tre bone, kaj vi sciis bone ekspluati mian situacion.  Mia laboro valoras kelkoble pli, ol kiom vi donas al mi por ĝi...  Sed ne pri tio mi volis paroli.  Mi faris propravolan interkonsenton kaj mi plenumis ĝiajn kondiĉojn.  Suferi mizeron mi devas, sed toleri ofendojn... malgraŭ ĉio... mi ne povas... ne, mi ankoraŭ ne povas!  Adiaŭ! 

　私は貧しい、とても貧しい女性です、彼女は話し続けた。だけれど私は正直な女性です。だから貴女にはそんなふうに私に話をするどんな権利もありません。私をあなたの世話に任せてここに導いたのは神ではありません。私自身の無能力さがそうしたのです。私がここに来たのは他のところでは働くことができなかったからです。あなたはそのことをよく知っていて私の立場をうまく利用したのです。私の仕事はその代償にあなたが私に与えてくれるよりももっと価値があります。でもそんなことを言いたいのではありません。私は自ら望んで同意しましたしその条件を果たしてきました。貧窮には私は苦しまなければなりません、しかし侮辱に耐えることは、どうあってもできません。いいえ、私には耐えられません！　さようなら！

Ĉe la lastaj vortoj ŝi surĵetis la tukon sur la kapon kaj direktis sin al la pordo.  La laboristinoj sekvis ŝin per siaj rigardoj, la pli junaj kun simpatio kaj kun speco de triumfo sur la vizaĝoj, la pli maljunaj kun kompato kaj kun ankoraŭ pli granda mirego. 

　そう言うと彼女は頭に布を投げ掛けてドアに向かった。女工たちは彼女を目で見送った。若い人たちは共感とある種の喜びの表情で、年取った者たちは同情とさらに大きな驚きを持って。

Ĉio, kio okazis al Marta depost hieraŭ: la disreviĝo, kiu ŝin trafis ĉe la libristo; la maldolĉa sento de envio, kiu unuafoje atakis ŝin ĉe la vido de la Kazimira palaco kaj de la lernanta esperplena vira junularo; la vizito en la domo ĉe la strato Krolewska, la malĝoja propono, kiu tie estis farita al ŝi; la sendorma nokto, pasigita inter torento da larmoj kaj flamoj de honto; sed precipe la renkontiĝo kun la homo, pri kiu ŝi sciis, ke li atendis ŝin kun malhonoranta penso en la kapo, --- ĉio ĉi tio metis ŝian spiriton en tiun staton de febra streĉo, kiu longe daŭri ne povas, kiu ĉe la plej malgranda ektuŝo eksplodas per neretenebla fulmotondro.  Kaj la ektuŝo, kiun kaŭzis la vortoj de sinjorino Szwejc kaj de ŝia filino, ne estis plej malgranda.  En la brusto de Marta la ĝis ekstremeco streĉita kordo de sentoj krevis kaj eksonigis ribelan krion kaj suferplenan ĝemon.  Ĉu ŝi faris bone, kiam ŝi cedis al la neretenebla eksplodo de virina fiereco kaj de homa digno, ĵetante antaŭ la piedojn de la ŝin ofendinta virino sian lastan pecon da pano?  Ŝi ne pensis pri tio, ŝi ne prikalkulis sian agon, kurante tra la longa korto al la pordego, kondukanta sur la straton. 

　昨日からマルタに起こった全てのこと：書店で彼女を襲った幻滅、カジミエラ宮殿で希望に満ちた若い男子学生たちを見て初めて彼女を襲った苦い羨望の気持ち、クロレウスカ通りの家を訪れたこと、そこで彼女になされた悲しい提案、流れる涙と恥ずかしさの炎で眠れない夜、そしてとりわけ頭の中で不名誉な考えを持って彼女を待ちうけているとわかっている人との出会い、これら全てが彼女の精神を熱病のように緊張させていた。それは長くは続かないものであったし、ほんの小さな刺激で抑えようのない雷鳴で爆発するものであった。そして、シュヴァイク夫人とその娘の言葉はほんの小さな刺激というわけではなかった。マルタの胸の中で極限まで緊張した感情の弦が弾けて反逆の叫びと苦しみに満ちたうめきを奏でたのであった。彼女が女性の誇りと人としての尊厳の抑えきれない爆発に押されて彼女を侮辱した女性の足元に自分のパンの最後のかけらを投げつけたのは良かったのだろうか？　彼女はそれについては考えなかった。彼女は通りに出る門までの長い中庭を通って走りながら自分の行動を省みようとはしなかった。

マルタを読む（225）

--- Ha! sopirĝemis sinjorino Szwejc, --- oni ne devas havi tro multe da konfido al si mem.  Malmodesteco estas patrino de ĉiuj pekoj.  Pli bone estas eviti, multe pli bone estas eviti danĝeran kamaradecon...  Kaj ĉu sinjoro Aleksandro Loncki estas ankaŭ proksima konato de sinjorino Swicka? 

　はぁ！シュヴァイク夫人は深くため息をついた。人は自分自身をあまりに信頼するべきではありません。傲慢さは全ての罪の母です。危険な友達を避けるのは良いことです。とても良いことです。それでアレクサンドロ・ロンチキさんもまたスウィツカさんの近しい知人ですか？

La ĝis nun ĉiam sonanta kaj knaranta tondilo ĉesis soni kaj knari.  La fraŭlino kun la nebela vizaĝo, kiu tamen iam altiris al si la rigardon de la sinjoro de la kreitaĵoj, levis la kapon. 

　今まで音をたて軋んでいたハサミが静かになった。美人ではないのにかつて人々の主人の目を引いた娘は頭を上げた。

--- Li certe estas bona kaj proksima konato, panjo, se sinjorino Swicka promenas kun li ĉiutage. 

　スウィツカさんが毎日一緒に歩いているのなら、お母さん、彼はきっと善良で近しい知り合いだわ。

Oni povus pensi, ke tiuj ĉi vortoj estis serpentoj, kiuj volvekovris Martan de la kapo ĝis la piedoj kaj enpuŝis siajn pikilojn en ĉiujn punktojn de ŝia korpo: ŝi subite rektiĝis, levis la kapon de super la peco da tolo, kiu estis etendita sur ŝiaj genuoj, kaj la larĝe malfermitajn okulojn ŝi streĉe direktis al la vizaĝo de la parolanta fraŭlino. 

　この言葉はマルタを足の先から頭まで巻き付いて身体中に針を刺す蛇であると考えられるであろう。彼女は突然姿勢を正して膝の上に広げられた布切れの上に頭を上げ、話している娘に大きく見張った目を向けた。

--- Kion tio signifas? --- ŝi diris malfacile kaj preskaŭ sufokiĝante. 

　それはどういう意味ですか？　彼女はほとんど息を詰まらせながらやっと言った。

Ŝi ekrigardis ĉirkaŭen.  Ĉiuj laboristinoj, eĉ tiuj, kiuj ordinare aspektis plej sensente kaj senmove, sidis nun kun levitaj kapoj kaj kun okuloj direktitaj al ŝi.  Sur iliaj vizaĝoj oni povis legi la plej diversajn sentojn: kompaton, scivolecon, mokon.  Dum momento Marta restis kvazaŭ ŝtoniĝinta.  La puncaj makuloj, kiuj troviĝis sur ŝiaj vangoj, malrapide larĝiĝis, ĝis ili purpurigis la frunton kaj la kolon. 

　彼女は周りを見渡した。女工たちは皆、いつもはもっとも無関心でじっとしているように見える人たちでさえ頭を上げて彼女を見ていた。彼らの表情には同情、好奇心、嘲りなどさまざまな気持ちが読み取れた。少しの間マルタは石になったようだった。頬に現れていた紅いシミは額と首が紫色になるまでゆっくりと広がった。

--- Vi ne havas kaŭzon por koleri, mia sinjorino, vi ne havas kaŭzon por koleri, --- diris Sinjorino Szwejc; --- jam dudek jarojn mi estas mastrino de laborejo, en kiu ĉiam laboradis samtempe pli ol dudek junaj personoj, mi akiris sekve multe da sperto.  Krom tio mi scias, kiaj estas miaj agodevoj rilate al la animoj, kiujn la Providenco konfidas al mia prizorgado; mi ne povas rigardi indiferente, se iu el ili propravole elmetas sin al danĝero.  Plue mi havas ja filinojn, tre junajn nepinojn.  Kion do la homoj povus pensi pri ili, se nia laborejo, Dio gardu, prezentus iajn ekzemplojn de malĉasteco!  Fine, sur la korton rigardas la fenestroj de la loĝejo de unu riĉa kaj diotima sinjorino, kiu estas vera protektantino kaj bonfarantino de nia laborejo.  Sankta sinjorino! kion ŝi pensus, se ŝi vidus, ke iu el miaj laboristinoj ĝuste sub miaj kaj sub ŝiaj fenestroj promenas kun juna kaj salona* fraŭlo?  Cetere, eble ŝi eĉ jam vidis!  Vera timego min kaptas, kiam mi ekpensas pri tio, kion mi diros al nia protektantino, se ŝi min demandos pri tio?  Ĉu mi diru al ŝi, ke tiun laboristinon mi forigis?  Sed eble tio estos kontraŭa al la kristana favorkoreco?... 

　salona*：どう訳すのかわからなかった。

　あなたには怒る理由はありませんよ、奥さん、怒る理由はありません。シュヴァいく夫人は言った。もう私は20年も仕事場の主人をやっています。ここではいつも20人を超える若い人が一緒に働いています。したがって私はたくさんのことを経験しました。それ以外にも私は神が私に世話をすることをお任せになった心についての私の行動義務を知っています。もし女工たちの誰かが自ら危険に身を晒すようなら私は無関心に眺めていることはできません。私には娘たちや幼い孫たちもいます。もし私の仕事場がー神よ守り給え！ーふしだらなことの例を見せたら、人は女工たちについて何と思うでしょう！　中庭に面してある裕福で敬虔な夫人の住居の窓があります。その人はこの仕事場の保護者であり、親切にしてくれています。尊い奥様！　もしその方が私の女工の一人がまさにここの、そしてその方の窓の下を若い社交的な男と歩いていたらどう思われるでしょう？　もう見られたかもしれません！　もしあのお方がそれについて私に質問されたら私はその保護者に何と言おうかと考えると恐ろしくなります。その女工はもう追い出してしまいましたと言いましょうか？　しかしおそらくそれはキリスト教の寛容さに反するでしょう…

マルタを読む（224）

Marta, aŭdinte sian nomon, levis la kapon. 

　マルタは自分の名前を聞いて頭を上げた。

--- Ĉu vi diris ion al mi? 

　私に何か言いましたか？

--- Sinjorino Swicka ne estis ĉe ni hieraŭ. 

　スウィツカさんは昨日は来ませんでしたね。

--- Jes, sinjorino, mi prizorgis miajn aferojn en la urbo kaj mi ne povis veni. 

　ええ、奥様、街に用事があって来ることが出来ませんでした。

--- Neakurateco de la laboristinoj koncerne la venadon al la laboro alportas grandan malutilon al la laborejo. 

　女工がきちんと仕事に来ないと仕事場には大きな損失をもたらします。

Marta malalte klinis la kapon.  Ŝi denove kudris kaj silentis. 

　マルタは頭を下げた。彼女は再び黙って縫っていた。

Nun jam nur unu tondilo ĉe la ronda tablo sonis kaj knaris, sed ĉiam pli akre. 

　丸テーブルでは今はハサミが一つだけますます鋭く音を立て、軋んでいた。

La fraŭlino, kiu perdis la fianĉon kaŭze de la nevenkebla Aleĉjo, videble sentis sin ĉiam pli kaj pli ekscitita. 

　無敵のアレーチョのせいで婚約者を失った娘は明らかにますますいきりたっていた。

Ŝia patrino staris kun vizaĝo turnita al grupo da laboristinoj, kun senmova tondilo en la bruna mano. 

　彼女の母親はその褐色の手にハサミをじっと持ったまま女工たちのグループに顔を向けて立っていた。

--- Mi vidis hieraŭ sinjorinon Swicka en la urbo.  Sinjorino Swicka staris apud la ŝtuparo de la Sanktkruca preĝejo kun du personoj. 

　私は昨日スウィツカさんを街で見ました。スウィツカさんは聖十字教会の階段の横で二人の人と立っていました。

Marta ne respondis.  Kion ŝi povus diri?  La fakto, pri kiu parolis sinjorino Szwejc, estis tute vera. 

　マルタは答えなかった。彼女は何を言いたいのだろう？　シュヴァいく夫人の言うことは全くその通りだった。

--- Mi ankaŭ konas la personojn, kun kiuj sinjorino Swicka interparolis hieraŭ sur la strato.  Unu el ili antaŭ kelke da jaroj eĉ laboris dum kelka tempo en nia laborejo; sed ne longe, ne longe, ĉar mi tuj rimarkis, ke ŝia kunestado povas doni danĝeran ekzemplon por niaj laboristinoj.  Ĉu sinjorino Swicka konas bone tiun virinon?  Ŝia kamaradeco povas esti tre danĝera. 

　私はスウィツカさんが通りで話していたその人たちのことも知っています。一人は数年前に私たちの仕事場で少しの間働いてさえいました、短い間で長い間ではありません、なぜなら彼女が一緒にいることが私たちの女工たちに危険な手本を与えることに私がすぐに気づいたからです。彼女と親密なことは危険なことです。

--- Ne por mi, sinjorino, --- unuafoje ekparolis nun Marta.  Ŝi ne levis la kapon de super la laboro, sed en ŝia tremanta voĉo sonis obtuza kaj retenata ribelo de virina fiereco, kiu sentas sin piedpremata. 

　私にとってはそうではありません。初めてマルタは口を開いた。彼女は仕事から頭を上げなかったが、彼女の震える声は踏みつけられたと感じている女性の誇りの鈍いそして抑えられた反発が響いていた。