算額(その2007)
(23) 兵庫県姫路市広畑区西蒲田 天満神社 明治21年(1888)
近畿数学史学会:近畿の算額「数学の絵馬を訪ねて」,平成4年5月16日 初版第一刷,大阪教育図書株式会社,大阪市.
キーワード:円4個,直線上
直線上に甲円 2 個,乙円 1 個,丙円 1 個が載っている。甲円,乙円の直径が 10 寸,4 寸のとき,丙円の直径はいかほどか。
甲円の半径と中心座標を r1, (r1 - r2, r1)
乙円の半径と中心座標を r2, (0, r1)
丙円の半径と中心座標を r3, (0, r3)
とおき,以下の方程式を解く。
include("julia-source.txt");
using SymPy
@syms r1::positive, r2::positive, r3::positive
eq1 = (r1 - r2)^2 + (r1 - r3)^2 - (r1 + r3)^2
res = solve(eq1, r3)[1];
res |> println
(r1 - r2)^2/(4*r1)
甲円,乙円の直径が 10 寸,4 寸のとき,丙円の直径は 0.9 寸(9 分)である。
function draw(r1, r2, more)
pyplot(size=(500, 500), grid=false, aspectratio=1, label="", fontfamily="IPAMincho")
r3 = (r1 - r2)^2/(4*r1)
@printf("甲円,乙円の直径が %g,%g のとき,丙円の直径は %g である。\n", 2r1, 2r2, 2r3)
@printf("r1 = %g; r2 = %g; r3 = %g\n", r1, r2, r3)
plot()
circle2(r1 - r2, r1, r1)
circle(0, r1, r2, :green)
circle(0, r3, r3, :blue)
segment(r2 - 2r1, 0, 2r1 - r2, 0, :black, lw=1)
if more
delta = (fontheight = (ylims()[2]- ylims()[1]) / 500 * 10 * 2) /3 # size[2] * fontsize * 2
hline!([0], color=:gray80, lw=0.5)
vline!([0], color=:gray80, lw=0.5)
point(r1 - r2, r1, "甲円:r1\n(r1-r2,r1)", :red, :left, :vcenter, deltax=delta)
point(0, r1, "乙円:r2\n(0,r1)", :green, :center, :bottom, delta=delta)
point(0, r3, " 丙円:r3,(0,r3)", :blue, :left, :vcenter)
end
end;
draw(225/2, 81/2, true)
※コメント投稿者のブログIDはブログ作成者のみに通知されます