goo blog サービス終了のお知らせ 

☆ 緑 の 小 径 ☆ Verda vojeto ☆

エスペラントと野の花と。
Esperanton kaj sovaĝajn florojn.

老いたる柳 / Olda Saliko

2014年07月30日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

我が裏庭に王座を占めていた柳だった。その始まりは一本の細い枝に過ぎなかったのに30余年の歳月はこの樹をこんなにも巨大にした。
あの日夫は子供たちを連れて何処へと言うことも無く遊びに出掛けた。帰ってきた時、ナイアガラ川で釣った魚も持ち帰り,子供たちは非常に楽しげで、長女はこの柳の枝を手に何やら歌を口ずさみながら半ば踊っていた。せっかく持って帰ったのだから捨てたくない、と言う心境だったのだろう、その枝を地面に突き刺しておいたのだ。
魚はしばらく子供たちのプールで泳いでいたのだが、プールを魚に占拠された子供たちの不満が大きくなり、夫はそれを釣った場所まで返しに行ったのだった。

La saliko estis reĝo de nia ĝardeno. Komence ĝi estis eta branĉo, tamen 30 kelkaj jaroj gigantigis ĝin tiom.
La tago, kiam mia edzo portis la infanojn por ĝojveturado, ili revenis hejmen tre gaje. Ili eĉ kaptis fiŝon de la rivero Niagara. Kaj nia unua filino eĉ dancetadis pro feliĉo. Ŝi havis ĉi branĉeton kaj ĝin starigis teren.
La fiŝo naĝis en infana naĝejo kelkajn tagojn, sed la infanoj plendadis, ke ili ne povas uzi ĝin. Mia kompatinda edzo devis reporti la fiŝon al la rivero, kie ili kaptis ĝin.


木が若くしなやかで美しい日々は誰も気にしなかったのだが、巨木になり、陰が大きくなり、些か邪魔になって来ていた。
ほぼ一ヶ月ばかり前、大した風も無いのに、太い枝の一本が折れた。中が腐っていて、放って置いては危険と、除去してもらうことにしたのだが、木を除去してくれる会社は何処も忙しい。やっと一つの会社が引き受けてくれた。

Kiam la arbo estis juna kaj delikata, neniu estis zorgema pri ĝi, Tamen ĝi krskis gigantan kaj donis tro grandan ombron, tiam oni komencis senti timon pri ĝi.
Preskaŭ unu monato antaŭe unu de dikaj branĉoj rompiĝis sen ventego. Multaj firmoj, kiuj forigas arbojn, estas tre okupataj. Preskaŭ neniu povas akcepti novan laboron. Apenaŭ unu firmo akceptis laboron por ni.


息子は経費を少しでも安くと、後片付けは自分ですることにして、切り倒す作業だけを依頼したのだ。
作業は4時間ばかりで済んだが、この枝の山を片付けなければならない。

Mia filo, por ŝpari elspezon, decidis mem postzorgi la tranĉitajn rubaĵojn, kaj petis al la firmo nur tranĉi la arbon. La granda laboro finis post ĉirkaŭ 4 horoj, sed postzorgado estas granda.

お向かいのゴルドンさんはコーヒーを片手に見物に来ていた。枝の片付けに協力してくれる人、自分のトラックでダンプへ運んでくれる。
Najbaro Gordon venis spekti la laboron kun taso da kafo. Li estas helpanto por alporti per sia kamiono la branĉojn al la rubejon.

後で知ったのだが、この柳は内部を蟻に食われていたらしい。放置して置いたら木を切り倒す作業も危険になるので、間一髪と言うところだった。
しなやかな鞭のようだった小枝は老木となり、生涯が終わった。死後の片付けは人間も木も同じなのだと実感。

Mi lernis poste, ke la saliko estis manĝita interne de formikoj. Se ĝi estus lasata, labori por tranĉi ĝin estus danĝere. Estis la plej lasta momento por sekura laboro.
La brabĉeto supleca kiel vipo, maljuniĝis kaj ĝia vivo finis. Prizorgado post morto de arbo estas same kiel prizorgado post morto de homo, mi sentis profunde.




Fabeloj de Verda Vojeto

津波の幼い被害者たちを支持している組織
Education Exchange Communityのホームページ



        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        






も う 紅 葉 / Jam kolorŝanĝo

2014年06月16日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

昨夜のTVニュースで、「もう紅葉している木がありますよ」と言っているのを聞いた。
そして今日息子が「異常」と言って庭から拾ってきたのがこの赤い葉。
八月の半ば頃には紅葉し始める木々もあることは何度も見て知っていたが、六月は少し早過ぎる。けれども、事実。

Hieraŭ mi aŭdis je TV-novaĵo, ke anoncisto diranta "jam koloriĝintaj folioj troviĝas".
Kaj hodiaŭ mia filo montris al mi dirinte "stranga" ĉi ruĝan folion de nia ĝardeno.
Mi scias, ke kelkaj arboj komencas ŝanĝi koloron je mezo de Aŭgusto, ĉar mi vidis tion multfoje, tamen je Junio estas tro frue, sed estas la fakto.




Fabeloj de Verda Vojeto

津波の幼い被害者たちを支持している組織
Education Exchange Communityのホームページ



        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        






ヘラクレスのこん棒

2013年08月21日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj
Poison sumacの疑問が解けた。
その後50倍のカメラで葉や花を映し、専門家に送って問い合わせたまめな人。彼女は足の踏み場も無いラズベリーの薮をどうにか通り抜けて例の木に近づき見本も取って来た。翌朝かぶれが現れるかも知れないとオッカナビックリだったけど、なにごとも起らなかった、と。
この木の本名はヘラクレスのこん棒。
英語名:Hercules club, Devil's Walkingstick, Angelica-tree
学名:Aralia spinosa,
和名:なし。
エスペラント名:Klabo de Herkulo (laŭ mi)
北米東部原産
日本名は無いが、タラノキ(学名、Aralia elata)の身内と思われる。タラノキの英語名は Japanese Angelica-tree なのだ。

Klabo de Herkulo
La dubo pri venena sumako estas solvita.
Unu deligenta membro, kiu fotis la foliojn kaj florojn per 50-obla fotilo, kaj sendis ilin al specialisto. Ŝi eĉ vagis tra la dornoplenan frambo-arbuston por atingi al la arbo kaj prenis specimenojn. Sekvanta mateno ŝi vekiĝis iomete timinte, ke ŝi trovus dermiton sur sia korpo, sed tio ne okazis.
Ĝia propra nomo estas Klabo de Herkulo.
Ĝi ne havas Japanan nomon, sed mi kredas, ke ĝi rilatas al Arba aralio (scienca nomo: Aralia eleta). Ĉar ĝia angla nomo estas "Japanese Angelica-tree", simile al Angelica-tree, alia angla nomo de Klabo de Herkulo.



        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        





ケンタッキーコーヒーの木

2013年08月20日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

ケンタッキーコーヒーの木 / Kentukia kafarbo


その豆 / Ĝiaj semoj

英語名:Kentucky coffee-tree
学名:Gymnocladus dioicus
和名:ケンタッキー・コーヒーの木
エスペラント名:Kentukia kafarbo

ケンタッキー州の開拓者たちがコーヒー代わりに使ったと言う。
昨年の豆を拾った。可愛らしい小さなロウソクの様だ。ローソクの芯の様なものが根になるのだろう。大きさは径1.5センチほど。古い記事は5年前のもの。

この木は写真のように大きな木なので、実は熟れて落ちて来るのを待って拾ったのだが、煎って粉にしてコーヒーを入れてみようか、と言う人は居ても実行した人にはまだ出会っていない。
ウィキには日本語の説明は無いが英語その他のみ。

Kentukia kafarbo
Onidire la pioniroj en Kentukio uzis ĝin anstataŭ kafo.
Mi kolektis pasintajarajn semojn. Ili aspektas kiel ĉarmaj etaj kandeloj. Ŝajnas al mi, ke la meĉo-aspekta blanka aĵo fariĝos radiko. La grandeco estas 1.5 cm. diametro.
Ĉi arbo estas granda kiel en ĉi foto, kaj mi kolektis semojn falintajn post maturiĝo. Mi renkontis kelkajn homojn, kiuj diris, ke volus provi ĝin, rosti, mueli kaj trinki, kiel kafo, sed neniu prenimis ilian deziron.
Jen estas Kentukia kafarbo









        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        





Poison Sumac

2013年08月13日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

英語名:Poison sumac
学名:Toxicodendron vernix or Rhus vernix
和名:不明
エスペラント名:Venena sumako (laŭ mi)
北米原産

昨日のインヴェントリーで、小径を歩いている時、薮の奥の方に白い花を見せびらかしているスーマックに似た木が見えてみな立ち止まった。スーマックではあるけれど花が違う。ポイズン・スーマックだった。
私はポイズン・スーマックはウルシのことだと思っていて、子供の頃カブレて酷い眼にあったことなど思い出し話していたのだけれど、何処か違う。ウルシはスーマックに似ているが、この木とはかなり姿が違うのだ。
漆の学名:は「Toxicodendron vernicifluum」で、すでにここで違いがある。そして英語名は「Lacquer tree」と言うのだそうだ。
このポイズン・スーマックはポイズン・アイヴィー(蔦ウルシ)より毒が強いとのこと、湿地を好むということだが、生えていたのは小川の岸辺。
「勝手に独りでここへ来たの?」と誰かが聞いて「誰か意地悪がわざわざここに植えて行ったのよ」とからかう答えが返って来たり。小鳥が持って来たのでしょう、と言う結論だったけれど。

そこから小径へ戻るものと思っていたら、誰かの気まぐれで薮の奥の方に踏み込んでしまい「私達迷ったの?」を繰り返しつつ、一時間半。ついに森の中で、来た道を戻るか、野原に出て森の縁を行くか、と言うことになった。誰も今来た道を戻りたくない。未知の野原の方が何となく容易なように思えるのだ。
その野原、地面は凸凹で足を取られそうになるし、ブタクサが繁茂している上に花が咲き始めているから私はクシャミの連続。持参のちり紙も残り少なくなって、あわやと言うところで森の小径の入り口に着いた。
口々に冗談は言っているものの、内心はみなかなり不安だった。
「ここで誰も心臓発作なんか起こさないでよ、救急車の呼び様が無い」
「ヘリコプターでなら私達を見つけられるよ」
と言うやりとりがある。
二時間半の強行軍には疲れた。クシャミだけでエネルギーを消耗してしまった感じだ。
「明日も続きを、、」と言う計画だったが私は辞退、今日一日何にもしないで過ごしている。
追記:
この木が Poison sumac かどうかについて異議が出たようで、秋に実が成ったら確認しようということにした、とEメールがあった。


Venena sumako
Je hieraŭa inventaro, kiam ni vagadis padon, ni trovis arbuston simila al sumako en malproksimeco. La arbusto estis pavanta blankan floraron. Certe estas sumako, tamen la floraro estas malsama. Tio estis venena sumako.
Mi ĉiam pensis, ke venena sumako estas Uruŝio, kaj al aliaj rakontis kiel terura estis havite ekzantemon pro venena sumako. Malgraŭ mia kredo, ke urŝio kaj venena sumako estas sama specio, iel malsamas. Urŝio similas al sumako, tamen formo de ĉi arbusto ne estas sama.
Scienca nomo de urŝio estas "Toxicodendron vernicifluum". Jam povas vidi la malsamecon de ili. Kaj "lacquer tree" estas angla nomo de urŝio.
Venena sumako estas pli venena ol venena hedero, mi legis. Ĝi ŝatas marĉon kaj ĉi arbusto kreskis ĉe bordo de rivereto.
"Ĉu ĝi venis mem ĉi-tien?" iu demandis, kaj alia respondis ŝerce "Ne, iu malica persono plantis ĝin ĉi-tie." Ni konkludis, ke birdo portis semon de ĝi ĉi-tien.

Ek de tie mi pensis, ke ni reirus al la pado. Tamen ies kaprica ideo nin alportis al sovaĝejo profunden. Ni ofte ripetis "ĉu ni perdis nian vojon?" Ni vagadis por unu horo kaj duono.
En la mezo de densa arbaro ni diskutetis ĉu ni reiru saman vojon (malgraŭ fakte ne estis vojo) aŭ foriru al herbejo kaj vagu laŭonge de rando de la arbaro. Neniu volis vagadi saman vojon reen, do ni eliris el arbaro al herbejo, ĉar tio estus pli facile.
Ho ja estis la herbejo, grundo estis malebene kaj ofte mi preskaŭ perdis mian ŝuon. Plie ambrosio kreskis abunde, eĉ kelkaj floras, kaj mi konstante ternis.
Mia aro da nazpapero estis preskaŭ foruzita, kaj tiam ni trovis enirejon de pado en arbaro. Ĉiuj ŝercas, tamen mi sentis, ke ili kaŝe maltrankvila estis.
Ni babiladis,
"Bone! Neniu havu kor-atakon, ĉar ni ne povas sciigi kie ni estas al ambulanco"
"Postulu helikopteron, el ĝi oni povas trovi nin".
La intensa vagado de du horoj kaj duono estis laciga, kaj mi foruzis mian energion nur por ternadi.
Ili intencis hodiaŭ ankaŭ, tamen estis tro por mi kaj mi rifuzis. Tutan tagon hodiaŭ mi faris nenion kaj pasigis tempon.
Postskribo:
Ĉu ĉi arbo vere estas venena sumako aŭ ne, oni komencis dubi. Do membroj decidis, ke atendi ĝis aŭtuno por vidi ĝian frukton por certigi. Tian ret-leteron mi ricevis.






        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        





ホップホーンビーン

2013年06月27日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

Hophornbeam の実

英語名:American Hophornbeam, eastern hophornbeam, hardhack (in New England), ironwood, and leverwood.
学名:Ostrya virginiana
和名:樺の木の一種
エスペラント名:Familio de Betulo
北米東部原産。Indiĝena de Nordorienta Ameriko.

昨日は水曜日、夕方の散歩の日で、我々仲間内では通称「ポーラ池」の周辺を歩いた。人工湖で、元々は下水を溜める池だったと聞いたことがあるが。正確な歴史は知らない。ナイアガラ・カレッジの温室の奥の方にあり、ナイアガラ・カレッジの授業や研究にも利用されている。
ポーラ池へ通じる道の脇に生えていたホップホーンビーンは面白い形の実を下げていて眼を惹く。
Mさんはこの名前を中々覚えられず「ホップコーンビーム?」などと聞き返す。そう言えばポップコーンの感じかな?
特記すべきはアメリカオシの親子を発見したことだろうか。遠過ぎてスコープでしか見られなかったけれど。
Mさんが「鳥が鳴く」を「鳥が泣く」と言うのでしばらく何を言っているのか判らなかった。日本語だって発音は同じだけれど違った文字を使うのに。
その後ポーラが提案していた酪農工場のアイスクリーム屋へ。自然とは無関係な談話に花が咲いて、お互いの親しさを増す機会でもある。
お腹が冷えたけれど、こう言う時間も良いものだ。

Hophornbeam
Hieraŭ estis Merkredo, tago por vespera promenado. Ni promenadis ĉirkaŭ laguno, kies karesnomo, inter ni naturamantoj, estas laguno de Paula. Sur la vojo al ĉi laguno troviĝis tiuj fruktoj de "Hophonbeam". M-. ne povis lerni ĉi nomon facile, kaj demandis "Hop-koon-biimu?"
La sone similas al "Pop-corn".
Notinda estis, ke ni trovis Arbanasinon kaj ŝiajn idojn. Estis tro malproksime, do oni povis vidi ilin nur per teleskopo.
M-. diris kelkfoje "Birdoj ploras" kaj komence mi ne povis kompreni kion ŝi volis diri. Iom poste mi komprenis, ke ŝi volis diri "Birdo kantas"
Ŝi uzis erare tradukitan Japanan vorton, ĉar "(birdo) kanti" kaj "plori" estas same prononcita en Japana lingvo.
Poste ni iris al Glaciaĵo-vendejon de lakteja fabriko. Ni babilis personajn aferojn ne koncenrne al naturo. Tia okazo estas bone por koni pli intime unu la alian. Mia stomako ekestis malvarme, tamen mi sentis bone.




Fabeloj de Verda Vojeto


        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        






サイプレス(糸杉)の膝

2012年09月06日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj

今年最後の水曜日夕方の散歩は、ナイアガラ公園の植物園だった。
ここは元来公園の庭師を養成する為に創設された由緒ある学校で、広い庭には校舎、学生達の寮、家禽類の小屋などの建築物の他、種々の草花、野菜、スパイス、樹木、灌木が植えられてあり、勝手に住んでいる鹿などもいる。
もう、季節的に日が短くなっているから、真夏程長い時間は使えないので、平坦で歩くのも楽な、しかも何時でも散歩を終えられるこのような場所が選ばれたのだろう。

バターフライ・ガーデンから、過去にネーチャークラブが費用を援助して種を蒔いたネーティヴの植物の育っている(筈の)所まで。その頃は彼方に美しい夕焼けが見え、足元は暗くなっていた。
途中池の周りにニョキニョキ出ていたのがこれ、Cypress' kneesと呼ばれるのだそう。
検索してみたが、詳しい事はまだ判っていないらしい。水際や湿地に生える樹に起る現象であるらしく、その為か酸素を供給する為ではないかとも考えられているようだ。
それにしても巧い命名だと思う。

La lasta vespera promenado de ĉi jaro okazis hieraŭ. Kiam ni preterpasis lageton ni trovis interesan fenomenon apud cipreso, nomita "genuoj de cipreso". Oni ankoraŭ ne scias, kial ĉi tiu fenomeno okazas.
Mi trovis, ke tio estas tre interesa nomigado.




        
日本の読者のみなさんへ。
日加タイムス
の最新号です。
カナダのニュースや日系人の動きが判るでしょう。
        





金 魚 の 木

2012年02月10日 | 樹木・灌木 / Arboj・arbustoj


夕食時頃から降り始めた雪が薄らと積もって窓から見る道路は車の通らない部分だけ白い。
気温は0℃だが、今夜から下がって明日の最高気温はー6℃とのこと。体感気温はー12℃くらいと天気予報は言っていた。ここしばらくプラスの気温だったので、急に寒さを意識する。
そんな日に友人達と「ランチ」を、と言うことでトロントへ出掛けることにした。
行けば娘宅に泊まるから、孫達のために「ヴァレンタインズ・デー」のカードと小さな贈り物を用意して。

この友人達とはしばらく会っていない。週末しか自由にならない友人の都合があるから土曜日になるわけだが、こんな相談はE-メールでヤリトリして決められるのであり難い時代だと思う。
その友人から二三年前枝を数本貰って来て育てたのが写真の花。
名前は「ゴールドフィッシュ・プラント」、日本語では「金魚の木」。花が金魚のような形をしている。
鉢一杯に広がっていると報告したら写真に撮って見せて、と言うことだったので。

植物の面倒は下手な方だから、成功したのには我ながら驚いているのだけれど、こうして花を咲かせてくれると、「花って可愛いものだな」と思う。
夏の間庭に放置して太陽を一杯浴びられるようにしていたが、その間にももっと沢山の花を咲かせてくれたのに、またガラス越しの太陽に応えて咲かせてくれたのだ。
もっと増やして他の友人達にも上げようかと思って入るのだが、どうやって根を出させたのか思い出せない。水に浸けておいても枯れるだけだったのではなかっただろうか。確か、土にさしておいたような気がするが自信は無い。試してみるしか無いわけだけれど。
今検索してみたら、花の大きさは3~4センチと実際の金魚程にもなるのだそうで、私のは1.5センチ位しかないから貧弱なのだ。春になったら土を替えて上げた方が良いかもしれない。