エスペラントな日々

エスペラントを学び始めて27年目である。この言葉をめぐる日常些事、学習や読書、海外旅行や国際交流等々について記す。

Aliaj cxe la fino

2019-12-04 | japanaj specialaj esprimoj


Cxi tie mi finas cxi tiun serion.

命の洗たくをする: inocxino sentakuuxo suru
rekta traduko: lavi vivon
signifo: sin refresxigi (revigligi)


鬼の居ぬ間に洗濯: onino inumani sentaku
rekta traduko: lavado dum foresto de ogro
signifo: Kiam kato promenas, la musoj festenas.


お茶を濁す: otjauxo nigosu
rekta traduko: malklarigi teon
signifo: cxikani la scenon; fliki artifike la scenon


鬼に金棒: onini kanabou
rekta traduko: ogro kun ferstango
signifo: bravega homo kun forta bastono

   
La koko en iu familio en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Cxevalo

2019-12-02 | japanaj specialaj esprimoj



馬が合う: umaga au
rekta traduko: la cxevalo harmonias
signifo: harmonii; akordi

  rajdanto devas harmonii kun la cxevalo
  Mi harmonias kun li en la laboro.
  havi komunan emon


牛飲馬食: gjuuin basjoku
rekta traduko: bovo trinkas cxevalo mangxas
signifo: vorego kaj drinkego


尻馬に乗る: sxiriumani noru
rekta traduko: rajdi sur cxevalpugo
signifo: rajdi postsele; auxdaci blinde sekvi

  rajdi sur la cxevalo, kiun alia homo kondukas rajde aux rimene


馬子にも衣裳: magonimo isxou
rekta traduko: kostumo al ecx cxevalisto
signifo: dando el regxa hundejo

  Kiu ajn aspektas bela, mirinda, rimarkinda... per kostumo

   
la hundo de iu familio en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Juko

2019-11-30 | japanaj specialaj esprimoj


痛し痒し: itasxi kajusxi
rekta traduko: dolori, juki
signifo: fali en dilemon

  Vundo iom cikatrigxnta jukas min, sed se mi gratas gxin, gxi doloras min.


痒いところに手が届くように(世話をする): kajuitokoroni tegatodoku
rekta traduko: grati iun, kie jukas al tiu (el E-Japana vortaro)
signifo: (antauxzorgi) pri probablaj deziroj

  prizorgi delikate, bontakte, atenteme


(alia ekzemplo)
痛くも痒くもない: itakumo kajukumonai
rekta traduko: nek dolori nek junki
signifo: tute indiferenta antaux tia bagatela klacxo

  Lia atako tute ne tusxas min.

   
La foton mi kaptis en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Papero

2019-11-28 | japanaj specialaj esprimoj



薄紙をはぐように: usu-gamio haguyouni
rekta traduko: kiel demeti maldikan folion (unu post alia)
signifo: kvazaux depreni folion post folio

  resanigxi iom post iom, konstante


折り紙つきの: origami cukino
rekta traduko: kun faldita papero
signifo: garantiata

  Antikve oni faldis duonige atestilon de artajxo, glavo, ktp. Oni nomis gxin "Origami". Poste la vorto "origami" ekhavis la signifon "atestilo" mem. Kaj nun ni uzas cxi tiun vorton ecx por malbonulo.
  kanajlo kun origamio: kanajlo vera, havanta veran forton


白紙に返す: hakusini kaesu
rekta traduko: refari la paperon blanka
signifo: rigardi kiel nenio okazis

  forvisxi la skribitajn faktojn


横紙破り: jokogami jaburi
rekta traduko: sxiri paperon flanken
signifo: tro obstina, rezistema, kontrauxstarema, kalcitrema

  Japana papero havas longajn fibrojn samdirektitajn. Oni facile sxiri laux la fibroj, sed malfacile kontraux la fibroj.
  obstini en sia penso kontrau gxenerala situacio, opinio, ktp.

   
la foto estas kaptita en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

okuloj

2019-11-26 | japanaj specialaj esprimoj


鵜の目鷹の目で: unome takanomede
rekta traduko: Per kormoranaj okuloj, per falkaj okuloj:
signifo: kun linkaj okuloj; kun la cent okuloj de Arguso

  sercxe obserbi por trovi rarajn valorajxojn


鬼の目にも涙: onino menimo namida
rekta traduko: Ecx cxe la okuloj de ogro (estas) larmo
signifo: Ecx la plej kruela versxas larmon

  Ecx plej kruela homo foje montras simpation.


目を皿のようにして: meo saranojounisxite
rekta traduko: igante la okulojn kiel teleroj
signifo: kun largxe malfermitaj okuloj


目から鼻にぬける: mekara hanani nukeru
rekta traduko: trapasi de okulo gxis nazo
signifo: tre intelekta (sagaca)

  tre bone funkciigas la sensojn de la okuloj, nazo


目もあてられない: memo aterarenai
rekta traduko: ne povas direkti la rigardon
signifo: ne rekte rigardebla, kruerega, terura, horora

   
La foto montras senmastran hundon, kiun logxantoj nutras (en Kubo)
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

longe

2019-11-22 | japanaj specialaj esprimoj


一日の長がある: icxijxituno tjouga aru
rekta traduko: esti (havi) longecon de unu tago
signifo: iom superi; esti iom pli progresinta

  esti iomete pliagxa
  esti iom superi en sperteco, lerteco, kapablo...


一長一短がある: ittjou ittannga aru
rekta traduko: unu longo kaj unu mallongo
signifo: havi bonan kaj malbonan flankojn

  do ne perfekta


文学に長じた: bungakuni tjoujxita
rekta traduko: esti longa en literaturo
eminenta en literaturo

  長じる:
  rekta traduko: est(igx)i longa
  signifo: signifas kreski, esti pli agxa, esti prospera, esti supera...

  
Mi kaptis la foton en Kubo.
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Tigro

2019-11-20 | japanaj specialaj esprimoj


トラの威を借るキツネ: torano io karu kitune
rekta traduko: vulpo, kiu prunteprenas la potencon de tigro
signifo: vulpo en leona felo

  Antaux longa tempo tigro kaptis vulpon. Vulpo diris, "Mi estas sendita de la cxielo kiel la regxo de bestoj, tial vi ne povas mangxi min. Cxiuj bestoj timas min. Se vi ne kredas al mi, sekvu min." Kaj la tiglo sekvis la vulpon, kaj vidis cxiujn bestojn forkurantaj. La tigro ne rimarkis, ke ili timas gxin mem.


騎虎の勢いで: kikono ikioide
rekta traduko: Per la vigleco de rajdado sur tigro
signifo: kun nedetenebla forto

  Kiam oni rajdas sur tigro, li ne povas ripozi, cxar tigro mangxos lin.


虎視眈眈として: kosxi tantantosxite
rekta traduko: kiel tigro vidas gvat-gvate
signifo: avide gvatante cxian sxancon


En la japana lingvo tigro ankaux signifas ebriegulon, cxar ecx timemulo drinkante farigxas sentima, kvazaux tigro.

   
La foton mi kaptis en Kubo.
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Koloro

2019-11-18 | japanaj specialaj esprimoj


色を失う: iroo usxinau
rekta traduko: perdi koloron
signifo: perdi koloron; paligxi

  parigxi pro forta sxoko aux timo, kaj ne povi reagi


色をつける: iroo cukeru
rekta traduko: kolorigi, doni koloron
signifo: doni (pagi) pli da mono.

  en negoco rabati, krompagi, doni plian komercajxon, k.s.


色眼鏡で見る: iro-meganede miru
rekta traduko: rigardi per koloraj okulvitroj
signifo: rigardi aferojn tra sia propra prismo

  rigardi aferon kun antauxjugxo


En japana lingvo la vorto "iro" (koloro) ankaux signifas amorajxon. Ekz.:

英雄色を好む: eijuu iroo konomu
rekta traduko: heroo amas koloron
signifo: heroo amas virinojn (amoron)


色男: iro-otoko
rekta traduko: kolora viro
signifo: bela knabo, belulo, dando, amato, amoranto...


色仕掛け: iro jxikake
rekta traduko: kolor-preparo (insido)
signifo: (defrauxdi grandansumon) per koketa tekniko

  
La foton mi kaptis en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Ventro doloras

2019-11-16 | japanaj specialaj esprimoj


痛くもない腹をさぐられる: Itakumonai harao sagurareru
rekta traduko: sondi la ventron ne dolora
signifo: Oni sondas mian penson tute senrilatan.

  Oni duvas min, kvankam mi estas tute senkulpa, tio estas tre gxena.


片腹痛い: katahara itai
rekta traduko: La flanko (de la korpo) doloras
signifo: Estas ridindege, Estas sensenca el sensencaj

  al iu, kiu ne konas sian propran povon, oni indignas aux kompatas (kaj ridas gxis la ventro ekdoloras)


Aliaj ekzemploj:

自分の腹を痛めずに: jxibunno harao itamezuni
rekta traduko: ne dolorigante sian ventron
signifo: sen tusxo al sia monujo


腹を痛めた子: harao itameta ko
rekta signifo: infano, kiu dolorigis (mian) ventron
signifo: infano el la propra utero

   
La foto estis kaptita en Kubo
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Kion mangxi

2019-11-14 | japanaj specialaj esprimoj



泡を食う: auxao kuu
rekta traduko: mangxi sxauxmon
signifo: konfuzigxi; konsternigxi; tro rapidi; hasti

  Cxe torenta rivero cxiam aperas sxauxmo


大目玉を食う: oomedamao kuu
rekta traduko: mangxi grandan okulglobon
signifo: ricevi fortan riproĉon (skoldon)

  Kiam oni riprocxas iun, li havas largxe malfermitajn okulojn

  En superaj du ekzemploj la vorto "kuu" havas signifon gxenerale "mangxi", sed ankaux "neatendite renkontigxi, alfronti".


aliaj ekzemploj:

肘鉄砲を食う: hijxiteppouo kuu
rekta traduko: mangxi baton per kubuto-pafilo
signifo: esti rifuzita bruske

   Virino mangxigas fortan kubutbaton al la amindumanto


締め出しを食う: sximedasxio kuu
rektatraduko: mangxi malpermeson eniri
signifo: trovi la pordon fermita

  Li forte ebria revenis hejmen malfruege, kaj lia edzino mangxigis al li malpermeson eniri hejmon.

   
La foton mi fotis en Kubo (2010)
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Floroj

2019-11-12 | japanaj specialaj esprimoj


言わぬが花だ: Iuxanuga hanada
rekta traduko: Nediro estas floro
signifo: Klarigas silento ol elokvento.

  ofte eldiro estas superflua


花を添える: hanao soeru
rekta traduko: aldoni floron
signifo: pli pompigi

   Sxia cxeesto pli pompigis cxi-vesperan kunsidon.
   Certe preskaux nur virino povas aldoni floron.


話に花が咲く: hanasxini hanaga saku
rekta traduko: floras cxe konversacio
signifo: La konversacio vigligxis

   sinsekve aperas novaj temoj de la konversacio


花より団子: hanajori dango
rekta traduko: (bona estas) rizbulo ol floro
signifo: Regalo pli ol florpetaloj

   reala profito superas pompon de aspekto, honoron, k.s.


一花咲かせる: hitohana sakaseru
rekta traduko: florigi unu floron
signifo: havi iom da sukceso

  ecx se nur momente...


花をもたせる: hanao motaseru
rekta traduko: havigi floro(j)n
signifo: doni honoron

  ne simple doni, sed cedi honoron al iu

   
写真はキューバにて
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

Rezulte...

2019-11-10 | japanaj specialaj esprimoj



当たって砕けろ: atatte kudakero... mi montras la prononcon proksiman en Esperanto
rekta traduko: albatigxu kaj rompigxu
signifo: Unue provu, kaj rezulton trovu.

Se vi fusxos la malfacilan taskon, tio egalos al senfaro, do kuragxe, senhezite...

後は野となれ山となれ: atouxa noto nare jamato nare
rekta traduko: poste farigxu kampo aux monto
signifo: Venu, kio (ajn) povos veni.

Grava estas nuna tasko, poste io ajn okazu.

後の祭り: atono macuri
rekta traduko: posta festo
signifo: Kio fariĝis, jam ne refariĝos; Kio pasis, ne revenos.

Cxi tiu signifo estas ne gxusta, sed devas esti jene:
Estas jam tro malfrue por fari tion. Jam pasis tempo por fari la taskon.

   
写真はキューバにて
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

kapo

2019-11-08 | japanaj specialaj esprimoj


Mi dauxrigas la novan temon.

頭が上がらない
rekta traduko: La kapo ne estas levebla
signifo: nekontrauxstarebla; neebla rezisti; nerivalebla

Kiam oni sentas sin malsupera antaux iu alia, oni uzas tiun esprimon.

Ankaux estas esprimo: kapo mallevas
Oni esprimas per tiuj vortoj lauxdon al ies bonega, kuragxa ago.

頭の切れる男
rekta traduko: viro kun kapo trancxkapabla
signifo: akrevida (sagaca; akresenta) viro

tre sagaca viro

   
写真はキューバにて
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

gusto

2019-11-02 | japanaj specialaj esprimoj


味を占める
rekta traduko: okupi guston
signifo: sperti bonan sxancon

... kaj atendi denovan bonsxancon


味なことを言う
rekta traduko: diri (bon)gustajxon
diri spritajxon


苦しみを味わう
rekta traduko: gusti suferon
travivi doloron

   
写真はキューバにて
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする

oleo

2019-10-31 | japanaj specialaj esprimoj


油をしぼる
rekta traduko: elpremi oleon
signifo: riprocxi; skoldi; turmenti (molesti) riprocxe

ne nur simpla riprocxo, sed severa
La vortoj havas alian signifon: fari penegon (elpremi sian oleon)


油を売る
rekta traduko: vendi oleon
signifo: forpasigi (perdi) tempon per babilado vojmeze

esti maldiligenta (kvazaux oleovendisto)

Cxar necesas multan tempon por versxi oleon en vazon de la acxetanto, la vendisto multe babilis kun la kliento aux la najbaroj. Do la oleovendist mem ne estis maldiligenta.


火に油をそそぐように
rekta traduko kaj signifo: kvazaux versxi oleon sur fajron

troe vigligi, troe fortigi, plimalbonigi, pli indignigi... ofte kontrauxintence

   
写真はキューバにて
コメント
  • Twitterでシェアする
  • Facebookでシェアする
  • はてなブックマークに追加する
  • LINEでシェアする