サマールに移ってきて早1ヶ月。タガログとワライが頭の中でごちゃごちゃです。。。でも、きちんと日本で大上先生の授業を受けてタガログ文法の基礎を固めておいたおかげで、ワライもなんとなくではなく、きちんと文法的に整理することができるようになり、応用がきくようになってきました。
そこで今日は、少しワライ語の文法整理をしてみたいと思います。タガログとの比較で書くので、タガログの文法わかる人しか理解不能な日記になるけど、ご理解ください。
=====================================
≪ワライ語文法整理その1≫
とにかくハッキリしてることから書いていきたいと思います。
1.各人称代名詞の変化(タガログ→ワライ)
【ANG形】
ako→ako/ak ※文中ではakとなることが多い
ikaw→ikaw
kami→kami
tayo→kita/kit ※文中ではkitとなることが多い
kayo→kamo
siya→siya ※発音は異なる→T:シャ、W:スィヤ(ヤにもアクセント有)
sila→sira
ito→ini
iyan→iton
iyon→iton
【SA形】
akin→akon
iyo→imo
amin→amon
atin→aton
inyo→iyo
kanya→iya
kanila→ira
dito→dinhi/didi
diyan→dida
doon→didto
nandito→adi
nandiyan→ada ※このadi,ada,adtoは別の意味の使い方もある…
nandoon→adto
【NG形】
ko→ko
mo→mo
namin→namon
natin→naton
ninyo→nimo
niya→niya ※発音は異なる→T:ニャ、W:ニィヤ(ヤにもアクセント有)
nila→nira
2.リンカーと所有表現・対象補語のNG
ワライ語でのリンカーは"nga"です。
例)malaking bahay→dako nga balay (dakoが「大きい」、balayが「家」)
batang ito→ini nga bata(※これ・それ・あれとときは前に出ます)
でも数字の後につくリンカー「何個の~」というときは、言い方が二つ。
・モノを個数単位で数えるときは→数字+nga+モノ
例)isang saging→usa nga saging
apat na libro→upat nga libro
・セットや単位で数えるときは→数字+ka+モノ
例)dalawang dosena→duha ka dosena(ダース)
limang peraso→lima ka bu-gos(個)
isang sako→usa ka sako(サック)
anim na kilo→unom ka kilo(kg)
所有表現・対象補語のNGはワライ語では"san"です。
・所有表現の"san"
例)kuwarto ng mga bata→kuwarto san mga bata
may-ari ng kunpanya→tag-ada san kunpanya
・対象補語の"san"
例)Nagbigay ako ng piso sa kapatido ko.
→Naghatag ak san piso sa akon bukto/bukto ko.
Sumakay siya ng bus.→Sumakay siya san bus.
注意:
Ang kulit ng batang ito!→Kakulit sini nga bata!
上記のように、ito,iyan,iyonがリンカーでついていて、さらにNGもあるとき、正確に記載すればワライではsan ini nga bataとなりますが、sanとiniをくっつけて、sini nga bataという言い方をします。同じようにsitonがあります。
3.感嘆表現
タガログの感嘆表現はAng+形容詞の語根+NG形となります。
ワライでは、Ka+形容詞の語根+NG形またはsanです。
例)Ang ganda niya!→Kahusay niya!(形容詞:mahusay)
Ang laki ng katawan niya!→Kadako san katawan niya!
Ang sarap!!→Karasa!!! などなど
疲れたのでこのへんで。。。
次回は動詞について書きます!